توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 562

ص: 562

(مکارم ): در صورتی که قصدش این است که آن را به این وسیله حفظ کند تا به دستور شرع در باره آن عمل نماید اشکالی ندارد.

(زنجانی ): مسأله اگر همراه داشتن مالی که پیدا کرده ضرری بدان نداشته باشد، می تواند آن را در موقع وضو و نماز یا غیر آن همراه داشته باشد.

[مسأله 2581]

مسأله 2581 اگر کفش او را ببرند و کفش دیگری به جای آن بگذارند چنانچه بداند کفشی که مانده مال کسی است که کفش او را برده (1) ( در صورتی که از پیدا شدن صاحبش مأیوس و یا برایش مشقّت داشته باشد (2) می تواند (3) بجای کفش خودش بردارد (4) ولی اگر قیمت آن از کفش خودش بیشتر باشد باید هر وقت صاحب آن پیدا شد زیادی قیمت را به او بدهد و چنانچه از پیدا شدن او ناامید شود (5) باید با اجازه حاکم شرع زیادی قیمت را از طرف صاحبش صدقه بدهد (6) و اگر احتمال دهد کفشی که مانده مال کسی نیست که کفش او را برده (7) باید با آن معامله مجهول المالک نماید، یعنی از صاحبش تفحّص کند و چنانچه از پیدا کردن او مأیوس شود از طرف او به فقیر صدقه بدهد. این مسأله ، در رساله آیت اللّه (بهجت ) نیست (1) (اراکی ): و بداند که عمداً برده و دسترسی به او ندارد ..

(خوئی )، (سیستانی )، (تبریزی )، (فاضل ): و راضی است که کفشش را عوض کفشی که برده است بردارد ( (فاضل ): بلکه اگر بداند عمداً آن را برداشته ) ..

(زنجانی ): و نتواند کفش خود را بدست آورد ..

(مکارم ): و این کار عمداً انجام شده و دسترسی به آن شخص نیست .. (2) [قسمت داخل پرانتز بجز رساله آیات عظام : (نوری ) و (فاضل ) در بقیّه رساله ها نیست ] (3) (اراکی ): می تواند کفش او را به عنوان تقاص ..

(زنجانی ): می تواند کفشی را که مانده .. (4) (خوئی )، (سیستانی )، (تبریزی ): و همچنین است اگر بداند که کفش او را به طور ناحق ّ و ظلم برده است ، ولی در این فرض باید قیمت آن از کفش خودش بیشتر نباشد و الّا حکم مجهول المالک نسبت به زیادی قیمت جاری است ، و در غیر این دو صورت ، حکم مجهول المالک بر آن کفش جاری خواهد بود ( (تبریزی ): مگر آن که بداند صاحب او از آن کفش ، اعراض کرده ).

(صافی ): به شرط آنکه قیمت آن از کفش خودش بیشتر نباشد، ولی اگر قیمتش بیشتر باشد و از دسترسی به صاحبش ناامید باشد حکم مجهول المالک را دارد و اگر بخواهد آن را بردارد باید با اذن حاکم شرع و پرداخت زیادی قیمت به حاکم شرع باشد چنانکه می تواند زیادی قیمت را با اذن حاکم شرع از طرف صاحبش صدقه بدهد و اگر احتمال دهد کفشی که مانده مال کسی نیست که کفش او را برده ، در صورتی که قیمت آن از 6/ 12 نخود نقره سکّه دار کمتر باشد و مأیوس از دسترسی به صاحبش باشد احتیاطاً آن را به حکم مجهول المالک عمل نماید