توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 570

ص: 570

شرایط سر بریدن حیوان

[مسأله 2594]

مسأله 2594 سر بریدن حیوان پنج شرط دارد (1): اوّل کسی که سر حیوان را می برد چه مرد باشد چه زن ، باید مسلمان باشد (و اظهار دشمنی با أهل بیت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم نکند (2). و بچه مسلمان هم اگر ممیز باشد، یعنی خوب و بد را بفهمد می تواند سر حیوان را ببرد (3) دوم سر حیوان را با چیزی ببرند که از آهن باشد (4) ولی چنانچه آهن پیدا نشود (5) (و طوری باشد که اگر سر حیوان را نبرند می میرد (6)، با چیز تیزی که چهار رگ آن را جدا کند مانند شیشه و سنگ تیز، می شود سر آن را برید (7). سوم در موقع سر بریدن ، جلو بدن حیوان رو به قبله باشد (8) (و کسی که می داند باید رو به قبله سر ببرد (9)، اگر عمداً حیوان را رو به قبله نکند حیوان حرام می شود (10) ولی اگر فراموش کند یا مسأله را نداند یا قبله را اشتباه کند (11) یا نداند قبله کدام طرف است (12) یا نتواند حیوان را رو به قبله کند اشکال ندارد (13) چهارم وقتی می خواهد سر حیوان را ببرد یا کارد به گلویش بگذارد، به نیّت سر بریدن ، نام خدا را ببرد و همین قدر که بگوید «بسم اللّه » کافی است (14) و اگر بدون قصد سر بریدن نام خدا را ببرد، آن حیوان پاک نمی شود (15) و گوشت آن هم حرام است (16) ولی اگر از روی فراموشی نام خدا را نبرد اشکال ندارد (17) پنجم حیوان بعد از سر بریدن (18) حرکتی بکند. اگر چه مثلًا چشم یا دم خود را حرکت دهد، یا پای خود را به زمین زند (19) که معلوم شود زنده بوده است (20) (1) (اراکی )، (فاضل ): شش شرط دارد ..

(خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی )، (زنجانی ): چند شرط دارد .. (2) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام : (خوئی )، (تبریزی )، (سیستانی )، (زنجانی ) و (فاضل ) نیست ] (3) (خوئی )، (تبریزی )، (زنجانی ): و امّا کسی که از کفار یا از فرقه هایی است که در حکم کفارند مانند غُلاه و خوارج و نواصب ، نمی تواند سر حیوان را ببرد ..

(فاضل ): و اگر کسی که از کفار و یا از فرقه هایی است که در حکم کفارند مانند غُلاه و خوارج و نواصب ، سر حیوان را ببرد حلال نمی شود ..

(سیستانی ): و امّا کسی که از کفار غیر کتابی یا از فرقه هایی است که در حکم کفارند مانند نواصب ، اگر سر حیوان را ببرد آن حیوان حلال نمی شود بلکه کافر کتابی اگر سر حیوان را ببرد هر چند «بسم اللّه » هم بگوید، بنا بر احتیاط واجب آن حیوان حلال نمی شود ..

(مکارم ): اوّل : ذبح کننده بنا بر احتیاط واجب باید مسلمان باشد؛ ناصبی ها یعنی کسانی که با اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دشمنی دارند در حکم کُفارند ..

(بهجت ): اوّل : کسی که سر حیوان را می بُرد، چه مرد باشد، یا زن و یا بچه ممیز، باید مسلمان باشد و اظهار دشمنی با اهل بیت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم نکند و مرتد از مسلمین ، غلاه، خوارج و منکر ضروریات اسلام ، محکوم به حکم کافر هستند .. (4) (فاضل ): دوم : سر حیوان را با آهن ببرند ..