توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 593

ص: 593

مقداری گوشت از گوسفند زنده ببرند، نجس و حرام می باشد. (مکارم ): مسأله اگر از حیوانی که زنده است قطعه ای جدا کنند، خواه دنبه یا گوشت بوده باشد، خوردن آن حرام است .

[مسأله 2626]

مسأله 2626 پانزده چیز از حیوانات حلال گوشت ، حرام است (1): 1 خون 2 فضله 3 نری 4 فَرج 5 بچه دان (2) 6 غُدَد که آن را دشول می گویند. 7 تخم که آن را دنبلان می گویند. 8 چیزی که در مغز کلّه است و به شکل نخود می باشد (3) 9 مغز حرام که در میان تیره پشت است . 10 پی که در دو طرف تیره پشت است (4) 11 زهره دان 12 سپرز (طحال ) 13 بول دان (مثانه ) 14 حدقه چشم (5) 15 چیزی که در میان سُم است و به آن ذات الاشاجع می گویند (6) (1) (اراکی ): پانزده چیز بنا بر احتیاط از جمیع حیوانات حلال گوشت ، حرام است ..

(خوئی )، (تبریزی ): بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت ، بی اشکال حرام و بعضی بنا بر احتیاط واجب حرام است و مجموع آنها چهارده چیز است ..

(فاضل ): بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت ، حرام و بعضی بنا بر احتیاط لازم حرام است و مجموع آنها پانزده چیز است ..

(سیستانی ): بعضی از اجزاء حیوانات حلال گوشت ، حرام است و آن چهارده چیز است ..

(صافی ): چند چیز از اجزاء حیوان حلال گوشت ، بی اشکال حرام است و چند چیز بنا بر احتیاط واجب حرام است و مجموع چهارده چیز است .. (2) (نوری ): و بنا بر احتیاط واجب جفت .. (3) (خوئی ): چیزی که در مغز کلّه است و مشکل می باشد ..

(سیستانی ): چیزی که در مغز کلّه است و به اندازه نخود می باشد ..

(فاضل ): چیزی که در مغز کلّه است و دارای شکل است و به اندازه نصف نخود می باشد .. (4) (سیستانی ): بنا بر احتیاط واجب .. (5) (گلپایگانی ): (مردمک ) بنا بر احتیاط لازم .. (صافی )، (نوری ): حدقه چشم (مردمک ) ..

(فاضل ): عدسی و سیاهی چشم (مردمک ) بنا بر احتیاط لازم ..

(خوئی )، (تبریزی ): ولی ظاهر این است که در پرندگان بجز خون و فضله و زهره دان و سپرز و دنبلان از چیزهایی که ذکر شد وجود ندارد.

(سیستانی ): اینها همه در غیر پرندگان و ماهی و ملخ از حیوانات حلال گوشت ؛ و امّا پرندگان پس خون و فضله آنها بی اشکال حرام است ولی جز این دو اگر از آنچه گذشت ، چیزی از آنها باشد حرام بودنش بنا بر احتیاط واجب است و همچنین بنا بر احتیاط واجب حرام است خون و فضله ماهی و فضله ملخ ؛ و جز این از آنها چیزی حرام نیست . (6) (گلپایگانی ): بنا بر احتیاط لازم .

(فاضل ): بنا بر احتیاط لازم حرمت این چیزها در حیوانات بزرگ است امّا در حیوانات کوچکی