توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 627

ص: 627

احکام وَقف

[احکام وقف از رساله امام خمینی ره ]

[مسأله 2676]

مسأله 2676 اگر کسی چیزی را وقف کند، از ملک او خارج می شود (1) و خود او و دیگران نمی توانند آن را ببخشند، یا بفروشند و کسی هم از آن ملک ارث نمی برد ولی در بعضی از موارد که در مسأله 2094 و 2095 گفته شد فروختن آن اشکال ندارد (2) (1) (فاضل ): بنا بر این حق ّ هیچ نوع تصرّفی در آن را ندارد و نمی تواند آن را به کسی ببخشد یا بفروشد یا دوباره آن را وقف کند یا جهت وقف را عوض کند؛ مثلًا نمی تواند حسینیه را مسجد قرار دهد؛ حتّی اگر در حین وقف برای آن متولی ّ تعیین نکرده باشد، بعداً حق ّ تعیین متولّی یا دخل و تصرّف در امور وقف را ندارد و اگر واقف فوت کند، ورثه او از چیزی که وقف کرده ارث نمی برند همانطور که وصیّت در مورد آن صحیح نیست و در برخی از موارد متولی ّ وقف می تواند آن را بفروشد که تفصیل آن در مسأله [2094 و 2095] گذشت . (2) (مکارم ): فروختن آن جایز است .

(بهجت ): مسأله وقف آن است که انسان مالی را به صورت مخصوص به موارد و مصارف معیّنی ، اختصاص دهد و احکام آن در مسائل آینده گفته خواهد شد. اگر کسی چیزی را وقف کند، از ملک او خارج می شود و خود او و دیگران نمی توانند آن را ببخشند، یا بفروشند و کسی هم از آن ملک ارث نمی برد. ولی در بعضی از موارد بسیار نادر که در کتابهای مفصّل بیان شده است به طور استثنایی ، فروختن آن جایز است .

(زنجانی ): مسأله اگر کسی چیزی را وقف کند، از ملک او خارج می شود و خود او و دیگران نمی توانند آن را از راهی همچون بخشیدن یا فروختن به دیگری منتقل کنند و کسی هم از آن ملک ارث نمی برد، ولی متوّلی وقف می تواند در بعضی موارد که در مسأله [2094] و [2095] گفته شد وقف را بفروشد.

[مسأله 2677]

اشاره

مسأله 2677 لازم نیست صیغه وقف را به عربی بخوانند، بلکه اگر مثلًا بگوید خانه خود را وقف کردم (1) وقف صحیح است (2) و محتاج به قبول هم نیست (3) حتی در وقف خاص (4) (1) (خوئی ): [و] کسی که خانه برایش وقف شده یا وکیل یا ولی ّ آن کس بگوید قبول کردم ..

(گلپایگانی )، (تبریزی )، (صافی ): و خودش یا کسی که خانه را برای او وقف کرده یا وکیل ، یا ولی ّ آن کس بگوید: قبول کردم .. (2) (اراکی ): و همچنین اگر بدون صیغه ، چیزی به صورت مُعاطات وقف کند، وقف صحیح