توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 646

ص: 646

اموال به نفع فرقه مذکور جایز است ؟

ج : اگر ثابت شود جهتی که ملک برای آن وقف شده ، جهتی حرام و از مصادیق اعانه برگناه و معصیت است ، چنین وقفی باطل بوده و استفاده از آن اموال در جهتی که شرعاً حرام است ، صحیح نمی باشد.

عبارتهای وقف

س 2029: آیا شرکت کنندگان در مجالس عزاداری و اهالی منطقه ای که حسینیه برای آنان تأسیس شده ، حق ّ دخالت در تفسیر فقرات وقفنامه را دارند؟

ج : برای فهم مفاد وقف نامه ، در صورتی که اجمال یا ابهام داشته باشند، باید به شواهد و قرائن حالیه و مقالیه و یا به عرف مراجعه کرد و کسی حق ّ ندارد آنها را از طرف خودش تفسیر به رأی کند. س 2030: اگر مکانی برای تعلیم و تحصیل علوم دینیه وقف شده باشد، آیا با وجود طلاب مشغول به تحصیل در آن مکان ، جایز است افراد عادی و مسافران از امکانات آنجا استفاده نمایند؟

ج : اگر آن مکان وقف خصوص طلاب علوم دینی و یا به منظور تدریس و تحصیل علوم دینی در آن باشد، جایز نیست دیگران از آنجا استفاده کنند. س 2031: عبارت زیر در وقفنامه ای آمده است : « در صیغه وقف شرط شده که هیئتی از عموم اهالی به عنوان هیئت امناء انتخاب شود.» آیا این عبارت دلالت بر تعیین انتخاب کنندگان می کند؟ و بر فرض عدم دلالت بر تعیین انتخاب کنندگان ، حق ّ انتخاب هیئت امناء با چه کسانی است ؟

ج : ظاهر عبارت مذکور، لزوم مشارکت عموم اهالی در انتخاب هیئت امناء می باشد. س 2032: اگر وصف «ارشد و اصلح » در تولیت فرزند ذکوری که از جهت سنی در بین موقوف علیهم از همه بزرگتر است ، شرط باشد، آیا اثبات رشد و صالح بودن هم واجب است یا اینکه مجرّد بزرگتر بودن او از جهت سنی باعث می شود که اصل بر اصلح و ارشد بودن او گذاشته شود؟

ج : باید همه شروط تصدّی تولیت احراز شود. س 2033: شخصی املاک خود را برای مجالس عزاداری حضرت ابا عبد اللّه الحسین « علیه السلام » در ایّام محرّم و غیر آن وقف کرده است و بعد از خودش فرزندان خود را تا ابد، متولّی آن قرار داده و ثلث منافع املاک را هم برای متولّی قرار داده است ، اگر در زمانی واقف ، اولاد مذکّر و مؤنّث از طبقه اوّل و دوم و سوم داشته باشد، آیا تولیت وقف برای همه آنان بطور مشترک است و حق ّ تولیت بین آنان تقسیم می شود؟ و بر فرض تقسیم بین همه آنان ، آیا بین فرزندان مذکّر و مؤنّث بطور مساوی تقسیم می شود یا با تفاوت ؟

ج : اگر قرینه ای که دلالت بر ترتیب بر حسب طبقات ارث و تقدیم نسل سابق بر لاحق بکند، وجود نداشته باشد، همه طبقات موجود در هر زمانی بطور مشترک و مساوی متولّی وقف هستند و حق ّ تولیت بدون آنکه تفاوتی بین مذکر و مونّث باشد، بطور مساوی بین آنان تقسیم می شود. س 2034: اگر واقف ، تولیت وقف را بعد از خودش برای مطلق علما و مجتهدین قرار دهد، آیا یکی از علمائی که مجتهد نیست حق ّ دارد امور تولیت را در اختیار بگیرد؟