توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 668

ص: 668

احکام وصیّت

[احکام وصیت از رساله امام خمینی ره ]

[مسأله 2694]

اشاره

مسأله 2694 وصیّت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند (1) یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد (2) یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با اوست قیّم و سرپرست معین کند. و کسی را که به او وصیّت می کنند «وصی ّ» می گویند. (1) (مکارم ): (و آن را «وصیّت عهدیّه » گویند) مانند وصیّت هایی که برای کفن و محل ّ دفن و مراسم دیگر می کنند، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از اموال او ملک کسی باشد ( آن را «وصیّت تملیکیّه » گویند) یا برای اولاد خود قیّم و سرپرستی معین کند. (2) (خوئی )، (گلپایگانی )، (تبریزی )، (سیستانی )، (صافی ): یا این که چیزی از مال او را به کسی تملیک یا صرف در خیرات و مبرّات کنند ..

(زنجانی ): مسأله وصیّت آن است که انسان سفارشی درباره اموری که اختیار آنها با وی است ، بعد از مرگ خود بنماید، مثلًا سفارش کند که بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد، یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با او است قیّم و سرپرست معیّن کند، و کسی را که به او وصیّت می کنند «وصی ّ» می گویند.

مسأله اختصاصی

(بهجت ): مسأله 2163 پدر و جد پدری که بر اطفال ولایت دارند در صورتی که یکی از آنها زنده است ، می تواند وصیّت کند که سرپرستی اطفالش برای شخص دیگری باشد و همین طور می تواند وصیّت کند که شخص دوم نیز، بعد از خود، شخص سوّمی را به عنوان سرپرست اطفال انتخاب کند، ولی این حق ّ برای مادر ثابت نیست ، بلکه قیّم اطفال ولی ّ شرعی آنها است .

[مسأله 2695]

اشاره

مسأله 2695 کسی که می خواهد وصیّت کند با اشاره ای که مقصودش را بفهماند می تواند (1) وصیّت کند اگر چه لال نباشد (2) (1) (بهجت ): بنا بر أظهر می تواند .. (2) (مکارم ): می تواند با گفتن یا نوشتن مقصود خود را بفهماند و اگر قادر به سخن گفتن و نوشتن نباشد می تواند با اشاره ای که مقصودش را برساند، وصیّت کند.