توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 677

ص: 677

(فاضل ): مسأله موصی می تواند بعد از وصیّت ، آن را به هم بزند و صریحاً وصیّت اوّل را لغو کند و همچنین می تواند وصیّت دیگری در همان مورد بکند؛ مثلًا بعد از آنکه در وصیّت اوّل گفته مالی را به کسی بدهند یا فردی را قیّم بچه های خود قرار داده ، وصیّت کند آن مال را به فرد دیگری بدهند یا شخص دیگری قیّم باشد و لو به وصیّت اوّل اشاره نکرده باشد، وصیّت اوّل باطل و وصیّت دوم صحیح است . و همین طور موصی می تواند کاری کند که نافی ِ وصیّت قبل باشد؛ مثلًا بعد از وصیّت به اینکه مالی را به شخصی بدهند، آن را بفروشد.

[مسأله 2707]

مسأله 2707 اگر کاری کند که معلوم شود از وصیّت خود برگشته مثلًا خانه ای را که وصیّت کرده به کسی بدهند بفروشد، یا دیگری را (1) برای فروش آن وکیل نماید، وصیّت باطل می شود. (1) (سیستانی ): با التفات به وصیّت سابق .. (فاضل ): رجوع کنید به ذیل مسأله 2706.

[مسأله 2708]

اشاره

مسأله 2708 اگر وصیّت کند چیز معینی را به کسی بدهند، بعد وصیّت کند که نصف همان را به دیگری بدهند، باید آن چیز را دو قسمت کنند و به هر کدام از آن دو نفر یک قسمت آن را بدهند. (فاضل ): مسأله اگر شخصی دو وصیّت داشته باشد و وصیّت دوم در قسمتی از وصیّت اوّل وارد شده باشد؛ مثلًا بعد از وصیّت به اینکه تمام مالی را به شخصی بدهند، وصیّت کند که نصف آن را به دیگری بدهند وصیّت اوّل در همان قسمت باطل است و در قسمتهای دیگر صحیح است ، یعنی باید نصف مال را به فرد اوّل و نصف آنها را به فرد دوم بدهند.

مسأله اختصاصی

(فاضل ): مسأله 2849 اگر شخصی دو وصیّت داشته باشد، چنانچه دوّمی نافی ِ اوّلی نباشد یا صریحاً نگفته باشد که وصیّت اوّل را باطل کرده است ، باید طبق احکام وصیّت ، به هر دو عمل شود.

[مسأله 2709]

مسأله 2709 اگر کسی در مرضی که به آن مرض می میرد، مقداری از مالش را به کسی ببخشد و وصیّت کند که بعد از مردن او هم مقداری به کس دیگر بدهند (1) آنچه را که در حال زندگی بخشیده از اصل مال است و احتیاج به اذن ورثه ندارد (2) و چیزی را که وصیّت کرده اگر زیادتر از ثلث باشد زیادی آن محتاج به اذن ورثه است (3) (1) (گلپایگانی )، (صافی ): آنچه بخشیده ، از اصل خارج می شود و آنچه وصیّت کرده اگر بیشتر از ثلث نباشد، یا اگر بیشتر است و ورثه اجازه بدهند، به وصیّت او عمل می شود و اگر آنچه وصیّت کرده بیشتر از ثلث باشد و ورثه هم اجازه ندهند، باید تا مقدار ثلث ترکه او، به وصیتش عمل شود.

(خوئی )، (تبریزی ): باید مالی را که بخشیده ، از اصل ترکه خارج نمایند چنان که در مسأله [2256] گذشت . ولی مالی را که وصیّت کرده ، باید از ثلث خارج کنند.

(سیستانی ): چنانچه ثلث او برای هر دو مال کافی نباشد و ورثه هم حاضر به اجازه دادن زائد بر ثلث نباشند، باید ابتدا مالی را که بخشیده از ثلث خارج کنند و سپس باقیمانده آن را در مورد وصیّت صرف نمایند.