توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 687

ص: 687

یک چهارم چیزی را که مطالبه می کند به او بدهند و اگر دو زن عادله شهادت دهند، نصف آن را و اگر سه زن عادله شهادت دهند باید (2) سه چهارم آن را به او بدهند و نیز اگر دو مرد کافر ذمّی (3) که در دین خود عادل باشند (4) گفته او را تصدیق کنند، در صورتی که میّت ناچار بوده است که وصیّت کند و مرد و زن عادلی هم در موقع وصیّت نبوده (5) باید چیزی را که مطالبه می کند به او بدهند. این مسأله ، در رساله آیت اللّه (فاضل ) نیست (1) (مکارم ): اگر موقع وصیّت ، مرد عادلی حضور نداشته [و] تنها یک زن عادله شهادت دهد .. (2) [کلمه «باید» در رساله آیات عظام : (خوئی )، (سیستانی ) و (تبریزی ) نیست ] (3) (خوئی ): کافر کتابی .. (4) (بهجت ): و مورد وثوق به راستگویی و عدم خیانت باشند .. (5) (مکارم ): مردوزن مسلمان عادلی هم در آنجا نبوده باید به وصیّت عمل شود.

(زنجانی ): مرد و زن مسلمان عادلی هم در موقع وصیّت نبوده ..

(سیستانی ): اگر دو مرد کافر کتابی که اهل ذمّه باشند و در دین خود عادل باشند گفته او را تصدیق کنند، اگر مسلمانی نباشد که شهادت دهد ..

[مسأله 2726]

مسأله 2726 اگر کسی بگوید من وصی ّ میّتم که مال او را به مصرفی برسانم ، (1) یا میّت مرا قیّم بچه های خود قرار داده (2) در صورتی باید حرف او را قبول کرد که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند (3) (1) (سیستانی ): در صورتی ثابت می شود که دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند، یا دو مرد اهل ذمه عادل در دین خود اگر مسلمانی نباشد که شهادت دهد تصدیق نمایند، و همچنین ثابت می شود با اقرار ورثه . (2) (زنجانی ): و به صدق گفتار وی اطمینان نباشد .. (3) (بهجت ): و صورتهای دیگر، مثل شهادت یک مرد عادل با قسم خوردن یا شهادت چند زن با یک مرد عادل یا بدون آن ، مورد تأمّل است .

(فاضل ): در صورتی باید حرف او را قبول کرد که از گفته او یقین یا اطمینان حاصل شود یا دو مرد عادل گفته او را تصدیق نمایند.

[مسأله 2727]

اشاره

مسأله 2727 اگر وصیّت کند چیزی به کسی بدهند (1) و آن کس پیش از آن که قبول کند یا رد نماید بمیرد (2) تا وقتی ورثه او وصیّت را رد نکرده اند می توانند آن چیز را قبول نمایند ولی این (3) در صورتی است که وصیّت کننده از وصیّت خود برنگردد و گرنه حقّی به آن چیز ندارند (4) (1) (خوئی )، (تبریزی )، (صافی )، (سیستانی )، (زنجانی ): اگر وصیّت کند چیزی از مال او برای کسی باشد .. (2) (مکارم ): ورثه او می توانند آن وصیّت را قبول کنند، خواه قبل از وصیّت کننده از دنیا رفته باشد و یا بعد از او؛ و این در صورتی است که وصیّت کننده از وصیّت خود برنگردد. (3) (خوئی )، (سیستانی )، (تبریزی )، (زنجانی ): ولی این حکم ..