توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 728

ص: 728

یک عموی پدر و مادری و دو عمّه پدر و مادری داشته باشد، بر طبق نظر صحیح ، سهم عموی مادری 848 و سهم عموی پدری و مادری 2048 و سهم هر یک از دو عمّه پدر و مادری 1048 (مجموعاً 2048 می باشد، ولی طبق نظر برخی از علماء سهم هر یک از این چهار نفر 1248 است ، بنا بر این سهم قطعی عموی مادری 848 (طبق نظر برخی از علماء: 1248 و سهم قطعی عموی پدر و مادری 1248 (طبق نظر صحیح : 2048، و سهم قطعی هر یک از دو عمّه پدر و مادری 1048 (طبق نظر برخی از علماء: 1248 است و اگر مقدار مردّد را در هر مورد به طور مساوی مصالحه کنند، سهم نهایی عموی مادری 1048) و سهم عموی پدر و مادری 1648 و سهم هر عمّه پدر و مادری 1148 (مجموعاً: 2248 خواهد بود.

(فاضل ): مسأله اگر میّت چند عمو و چند عمّه پدر و مادری و مادری داشته باشد:

الف : با وجود عمو و عمّه پدری و مادری ، عمو و عمّه پدری ارث نمی برند.

ب : با وجود عمو و عمّه پدر و مادری و عمو و عمّه مادری مال به تفصیل زیر تقسیم می شود: (1) اگر متوفّی فقط یک عمو و یا عمّه مادری داشته باشد 16 مال به او می رسد و بقیه مال بین عمو و عمه پدر و مادری همانطور که در مسأله [2756] بیان شد تقسیم می شود. (2) اگر متوفّی چند عمو و عمّه یا چند عمه مادری داشته باشد 13 مال میّت به آنان می رسد که بالسویه بین آنان تقسیم می شود (طبق مسأله [2757] و بقیه مال بین عمو و عمّه پدر و مادری به ترتیبی که در مسأله [2756] بیان شد تقسیم می شود. (3) در این مسأله فرقی نمی کند که عمو و عمّه و عمّه پدر و مادری یک نفر باشند یا چند نفر یعنی اگر یک نفر باشد 56 مال در فرض یک و 23 مال در فرض دو به او می رسد و اگر چند نفر باشند طبق آنچه در مسأله [2756] و [2757] بیان شد این مقدار بین آنان تقسیم می شود.

مسأله اختصاصی

(فاضل ): مسأله 2921 اگر وارث میّت همسر و چند عمو و عمّه باشند، همسر اگر شوهر باشد 12 و اگر زن باشد 14 ارث می برد و عمو و عمّه مادری اگر یکی باشد 16 و اگر چند نفر باشند 13 بقیه مال را ارث می برند و 23 بقیه مال به عمو و عمّه پدر و مادری طبق مسأله قبل تقسیم می شود.

[مسأله 2759]

اشاره

مسأله 2759 اگر وارث میت فقط یک دایی یا یک خاله باشد، همه مال به او می رسد و اگر هم دایی و هم خاله باشد و همه پدر و مادری (1) یا پدری ، یا مادری باشند (2) مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود (3) و احتیاط (4) آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند (5) (1) (سیستانی ): یعنی با مادر میت از یک پدر و مادر باشند .. (2) (سیستانی ): بعید نیست که دایی دو برابر خاله ارث ببرد ولی احتمال تساوی هم می رود، پس به احتیاط واجب در مقدار زائد مصالحه کنند. (3) (خوئی )، (تبریزی ): بقیه مسأله ذکر نشده . (4) (نوری ): احتیاط واجب ..