توضیح المسائل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد 2 صفحه 753

ص: 753

ملحقات رساله امام خمینی با حاشیه آیات عظام : (فاضل ) لنکرانی و (نوری ) همدانی

امر به معروف و نهی از منکر

[مسأله 2786]

مسأله 2786 امر به معروف و نهی از منکر با شرایطی که ذکر خواهد شد، واجب است و ترک آن معصیت است و در مستحبات و مکروهات امر و نهی مستحب است .

مسأله 2787 امر به معروف و نهی از منکر واجب کفایی می باشد و در صورتی که بعضی از مکلّفین قیام به آن می کنند از دیگران ساقط است و اگر اقامه معروف و جلوگیری از منکر، موقوف بر اجتماع جمعی از مکلّفین باشد واجب است اجتماع کنند.

مسأله 2788 اگر بعضی امر و نهی کنند و مؤثر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر آنها یا نهی آنها مؤثر است ، واجب است امر و نهی کنند.

مسأله 2789 بیان مسأله شرعیه کفایت نمی کند در امر به معروف و نهی از منکر، بلکه باید مکلّف امر و نهی کند (1) مگر آن که مقصود از امر به معروف و نهی از منکر، از بیان حکم شرعی حاصل شود و یا طرف مقابل از آن ، امر و نهی بفهمد. (1) (فاضل )، (نوری ): بقیه مسأله ذکر نشده .

مسأله 2790 در امر به معروف و نهی از منکر قصد قربت معتبر نیست ، بلکه مقصود، اقامه واجب و جلوگیری از حرام است .

شرایط امر به معروف و نهی از منکر

[مسأله 2791]

مسأله 2791 چند چیز شرط است در واجب بودن امر به معروف و نهی از منکر (1): اول : آن که کسی که می خواهد امر و نهی کند، بداند که آنچه شخص مکلف بجا نمی آورد واجب است بجا آورد و آنچه بجا می آورد باید ترک کند. و بر کسی که معروف و منکر را نمی داند واجب نیست .

دوم : آن که احتمال بدهد امر و نهی او تأثیر می کند، پس اگر بداند اثر نمی کند واجب نیست .

سوم : آن که بداند (2) شخص معصیت کار بنا دارد که معصیت خود را تکرار کند، پس