دائره المعارف طهور: احکام فقهی صفحه 1202

ص: 1202

«هر مرد و زنی (بر ازدواج موقت) توافق کردند، زندگی موقت آن دو تا سه شب ادامه می یابد. پس از آن اگر دوست داشتند. بر آن افزوده یا از هم جدا می شوند.»

در مصنف ابن ابی شیبه از جابر روایت کند که گفت: «هرگاه مدت تعیین شده پایان یابد و بخواهند دوباره از سر گیرند، باید مهریه دیگری به زن بپردازد.» از او پرسیدند: «عده زن چه قدر است؟»؛ جواب داد: «به مقدار یک حیض (عادت ماهانه) که باید برای شوهر خود نگه دارد».

در تفسیر قرطبی از ابن عباس روایت کند که گفت: «عده زن به مقدار یک حیض (عادت ماهانه) است. و نیز گفت: از یکدیگر ارث نمی برند.

در تفسیر طبری از «سدی»، آیه را چنین روایت کند: « فما استمعمتم به منهن الی اجل مسمی فاتوهن...» گوید: «این متعه چنین است که، مرد و زن برای مدتی معین با حضور دو شاهد و با اجازه سرپرست زن، ازدواج می کنند، و چون مدت پایان گیرد. مرد را بر زن حقی نیست و زن آزاد است و تنها باید رحم خود را پاک سازد (عده نگه دارد)، و از یکدیگر ارث نمی برند.»

زمخشری در تفسیر کشاف گوید: گفته شده: «فما استمعمتم به منهن….» (ازدواج موقت)، سه دوره نازل شده و حکم آن تا زمانی که خداوند مکه را به روی رسول خود (ص)، گشود (فتح مکه) باقی بود و سپس «نسخ» گردید، و آن چنین بود که: مرد زن را برای مدتی معلوم، یک شب، دو شب، یا یک هفته با دادن جامه یا چیز دیگری (مهریه)، به عقد خود در می آورد و کام خود را از او گرفته و آزادش می گذارد. نامش را از آن رو «متعه» (بهروری) گویند که، مرد از زن کام گرفته یا زن از مرد «مهریه» می گیرد.