دائره المعارف طهور: احکام فقهی صفحه 1604

ص: 1604

سپس در دنباله این آیه و آیه بعد، به سه کیفر و سرنوشت شوم آنها اشاره می کند: نخست عذاب الیم و دردناک بود که در بالا گذشت. دیگر اینکه می فرماید: «أولئک الذین حبطت أعمالهم فی الدنیا و الآخره و ما لهم من ناصرین؛ آنها کسانی هستند که اعمال نیکشان در دنیا و آخرت نابود گشته و آنها در برابر مجازاتهای سخت الهی هیچ یار و یاور (و شفاعت کننده ای) ندارند» (آل عمران/ 22) و اگر اعمال نیکی انجام داده اند تحت تاثیر گناهان بزرگ آنان اثر خود را از دست داده است. همانگونه که در ذیل آیه 61 سوره بقره گفته شد، تاریخ پر ماجرای یهود نشان می دهد که آنها علاوه بر انکار آیات الهی در کشتن پیامبران و منادیان حق، فوق العاده جسور بودند، و مجاهدانی را که به حمایت آنها برمی خاستند از دم شمشیر می گذراندند، مسلم است مجازاتهای سه گانه بالا که درباره آنها گفته شد در مورد همه کسانی که اعمال شبیه آنها دارند جاری است.

انسان چگونه تنزل می کند؟

نبی اطلاق می شود بر افراد مخصوصی از انسانها که از لحاظ ذات و تکوین بلندی داشته و سپس در جهت عمل و تهذیب نفس نیز تفوق پیدا کرده و سزاوار مقام مأموریت و هدایت بندگان خدا می شوند. و اگر اضافه بر مقام نبوت که دارای رفعت مرتبه و استعداد و تفوق ذاتی بوده، و ملازم با تربیت نفوس و تعلیم و هدایت دیگران و مأموریت داشتن در اینجهت است، مأموریت دیگری نیز پیدا کرده و مقام رسالت در ابلاغ سفارشها و أحکام و اوامر إلهی داشت: رسول و مرسل نیز خواهد بود. و از آیات قرآن معلوم می شود که: کفر به آیات إلهی بالاتر و شدیدتر از کفر به خداوند است، و برای عموم مردم که از خواص نباشند پیدایش کفر از همین کفر به آیات او ظاهر می گردد، و کسیکه آیات و نشانیهای او را رد کند: چگونه می تواند خود او را که ارتباط ظاهری با او ندارد بپذیرد. در این آیه شریفه: أول کفر به آیات ذکر شده است، و در مرتبه دوم قتل أنبیاء، زیرا قتل أنبیاء نتیجه کفر به آیات است، و از بزرگترین آیات و مظاهر صفات ربوبیت انبیاء هستند، و کفر به آیت و مظهر و نشانی بودن آنان در حقیقت کفر به خداوند متعال و از میان بردن و محو آثار و جلوه های إلهی است. پس قتل أنبیاء پس از کفر به نبوت و آیت بودن آنان خواهد بود.