دائره المعارف طهور: احکام فقهی صفحه 1696

ص: 1696

من_اب_ع

ناصر مکارم شیرازی- تفسیر نمونه- ج 4 ص 82-81 و ج 14 ص 182 و ج 15 ص 122 و ج 21 ص 403 و 76-75

مرتضی مطهری- جامعه و تاریخ- صفحه 229-228

مرتضی مطهری- آشنایی با قرآن 3- صفحه 172-173

کلی__د واژه ه__ا

اسلام قرآن جهاد فضایل اخلاقی جامعه شناسی دین حدیث تربیت

جنگ و صلح و روش پیامبر اکرم و امیرالمؤمنین

جنگ و صلح و روش پیغمبر اکرم (ص)

پیامبر اکرم (ص) در سالهای اول بعثت تا آخر مدتی که در مکه بودند و نیز ظاهرا تا سال دوم ورود به مدینه، روششان در مقابل مشرکین روش مسالمت است، هر چه از ناحیه مشرکین آزار و رنج و ناراحتی می بینند و حتی بسیاری از مسلمین در زیر شکنجه می میرند و مسلمین اجازه می خواهند که با اینها وارد جنگ بشوند و می گویند دیگر بالاتر از این چیزی نیست، از این بدتر می خواهد وضع ما چه بشود، به آنها اجازه نمی دهد و حداکثر به آنان اجازه مهاجرت می دهد، که از حجاز به حبشه مهاجرت می کنند. ولی وقتی که پیغمبر (ص) اکرم از مکه مهاجرت می کنند و می روند به مدینه، در آنجا آیه نازل می شود: «اذن للذین یقاتلون بانهم ظلموا و ان الله علی نصرهم لقدیر» (حج/ 39)؛ «به کسانی که جنگ بر آنان تحمیل گردیده، اجازه جهاد داده شده است چرا که مورد ستم قرار گرفته اند و خدا بر یاری آنها تواناست». خلاصه اجازه داده شد به این کسانی که تحت شکنجه و ظلم قرار گرفته اند که بجنگند. اسلام، هم دین صلح است و هم دین جنگ، در یک شرایطی نباید جنگید و در یک شرایطی باید جنگید. حضرت رسول (ص) را می بینیم که در همان دوره مدینه هم در یک مواقعی با مشرکین یا با یهود و نصاری می جنگد و در یک مواقع دیگر حتی با مشرکین قرارداد صلح می بندد، همچنانکه در حدیبیه با همین مشرکین مکه که الدالخصام پیغمبر (ص) بودند و از همه دشمنهای پیغمبر (ص) سرسخت تر بودند، علی رغم تمایل تقریبا عموم اصحابش قرارداد صلح امضاء کرد.