دائره المعارف طهور: احکام فقهی صفحه 205

ص: 205

حج مکه نایب بندگی استطاعت

کعبه، ضامن بقای جامعه بشری

در آیه 97 سوره مبارکه مائده، خداوند می فرماید: «جعل الله الکعبه البیت الحرام قیاما للناس والشهر الحرام والهدی والقلائد ذلک لتعلموا ان الله یعلم ما فی السموات و ما فی الارض و ان الله بکل شیء علیم»، «خدا، کعبه را که خانه ی محترم است برپا دارنده ی مردم قرار داده و (همچنین) ماه محترم ( ذیحجه) و نیز قربانی و علامت قربانی که به آن زده شده است ( همه ی این را وسیله ی برپا بودن مردم قرار داده) تا بدانید، خدا به آنچه در آسمان ها و زمین است، آگاه می باشد و به هر چیزی داناست».

کعبه، در آیه ی مبارکه، به البیت الحرام ( خانه ی محترم) توصیف شده و با این صفت، بعنوان قیاما للناس (وسیله ی بر پا بودن مردم) معرفی گردیده، و همچنین ماهی که زمان اجتماع عمومی مسلمین در مکه است (ماه ذیحجه) به الشهر الحرام (ماه محرم) متصف شده، و هدی و قلائد یعنی قربانی و تقلید آن که آویختن چیزی به گردن حیوان است از گاو و گوسفند و شتر، تا نشانه ی انتخاب آن حیوان برای قربانی باشد، علامت احترام و تجلیل از آن خانه به حساب آمده و همه ی اینها، در آیه ی مبارکه، وسیله ی بقا و صیانت انسان ها از تباهی و فساد، نشان داده شده است.

از تمام این اوصاف و عناوین، از موضوعات فوق، این مطلب مستفاد می شود که علت و سبب و ملاک قیام بودن آن خانه و تکیه گاه بودنش برای حیات و بقای مردم، همانا حرمت و جلالت و قداستی است که در نظر عموم مردم دارد. یعنی هر چه محبوب عمومی شد، وسیله ی اتحاد اجتماعی خواهد بود، و اتحاد اجتماعی نیز خلاق سعادت دو جهانی خواهد شد.