دائره المعارف طهور: احکام فقهی صفحه 330

ص: 330

پیغمبر اکرم (ص)، در مورد اهمیت ماه مبارک رمضان می فرماید: «دعیتم فیه الی ضیافه الله» (خطبه شعبانیه)؛ «شما در این ماه به مهمانی خدا خوانده شده اید، در این ماه، خدا میزبان است و شما میهمان». پس به این مقیاس بفهمید چقدر درهای رحمت الهی در این ماه باز است، چون می دانید در رابطه میزبان و مهمان، این میزبان است که شأن مهمان را گرامی می دارد. هر کس وقتی مهمان یک آدم کریم شد، به دلیل اینکه مهمان است او وی را گرامی می دارد. فقط کوشش کنید که لااقل بتوانید به صورت یک مهمان بر سر سفره این میزبان وارد بشوید. اوج معنویت ماه مبارک رمضان شبهای قدر است که نزدیک است. ما باید در طول این بیست روز لااقل کاری کرده باشیم که در این ایام و لیالی قدر نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم بتوانیم به صورت یک مهمان بر سر سفره این میزبان وارد شویم. این روزه گرفتن ها، این به خیال خودمان زنجیر بر نفس اماره زدنها، با طبیعت مبارزه کردنها، روحانیت را غلبه دادن بر طبیعت، ذکر زیاد کردن خدا، دعای زیاد خواندن، تلاوت قرآن زیاد کردن، در یاد خدا زیاد بودن، این ها همه آمادگی است برای اینکه در این شبهای احیاء بتوانیم مانند یک مهمان بر سر سفره رحمت خالق خودمان وارد بشویم، توبه بکنیم، انابه بکنیم، استغفار بکنیم، از خدای متعال رحمت بخواهیم، سعادت بخواهیم برای خودمان، برای برادران مؤمن خودمان، برای جامعه اسلامی خودمان، اصلاح نفس خودمان را بخواهیم. عبادت اصلا برای نورانیت است. ما عبادت می کنیم برای اینکه به وسیله عبادت و به یاد خدا بودن و غیر خدا را فراموش کردن از این ظلمتها، از این کدورتها، از این تیرگیها بیرون بیاییم و قلب ما به نور الهی منور بشود. احادیث فراوانی از رسول الله (ص) درباره فضیلت این ماه بیان شده است از جمله: «عن أبی هریره: أن رسول الله صلی الله علیه و سلم قال: من قام رمضان، إیمانا و احتسابا، غفر له ما تقدم من ذنبه»؛ (صحیح بخاری، باب تطوع قیام رمضان من الإیمان)»؛ از ابی هریره روایت است که رسول الله (ص) فرمودند: هر کس ماه رمضان را از روی ایمان و مخلصانه برخیزد گناهانی را که انجام داده است بخشیده خواهند شد. منظور از قیام رمضان، عباداتی است که یک مؤمن در شبهای رمضان انجام می دهد از نماز و تلاوت و غیره و منظور از غفران ذنوب نیز احتمالا گناهان صغیره است و الله اعلم. در هر صورت این یکی از فضایل رمضان است که در آن فرصتی به انسانها داده می شود تا بر اعمال صالح خود بیفزایند و با اعمال خود در این ماه مغفرت الله را هدیه گیرند برای گناهانی که در مدت یک سال از رمضان گذشته تا رمضان دیگر مرتکب شده اند. یکی از اعمالی که رسول الله (ص) برای قیام رمضان انجام می داده اند به این صورت بوده است: «عن زید بن ثابت: أن رسول الله (ص) اتخذ حجره، قال: حسبت أنه قال من حصیر، فی رمضان، فصلی فیها لیالی، فصلی بصلاته ناس من أصحابه، فلما علم بهم جعل یقعد، فخرج إلیهم فقال: (قد عرفت الذی رأیت من صنیعکم، فصلوا أیها الناس فی بیوتکم، فإن أفضل الصلاه صلاهالمرء فی بیته إلا المکتوبه (صحیح بخاری: کتاب الجماعه والإمامه باب صلاه اللیل)»؛ از زید بن ثابت روایت است که گوید: رسول الله (ص)، حجره ای را در رمضان انتخاب می کردند و شب ها را در آنجا نماز می خواندند که عده ای از اصحاب ایشان نیز نماز خود را با نماز رسول الله (ص) می خواندند (به ایشان اقتدا می کردند). وقتی که رسول الله (ص) از این موضوع مطلع شدند بر آنها خارج شدند و فرمودند: متوجه آنچه که شما انجام می دادید شدم پس ای مردم در خانه هایتان نماز بخوانید که افضل نمازها برای یک مرد نماز او در خانه اش است مگر آن نمازی که بر او نوشته شده باشد فرض شده باشد.