دائره المعارف طهور: احکام فقهی صفحه 477

ص: 477

در نهج البلاغه تلقی عبادت برای عابدین به سه نحو تقسیم شده است آنجا که می فرماید: «قوم عبدوا الله رغبه فتلک عباده التجار و قوم عبدوا الله رهبه فتلک عباده العبید و قوم عبدوا الله شکرا فتلک عباده الاحرار»؛ «گروهی برای احسان های خدا او را عبادت می کنند که آنان بازرگانانند و گروهی از ترس او را عبادت می کنند آنان نیز بردگانند و گروهی نیز از روی شکر عبادت می کنند این گروه آزادگانند».

و به قول سعدی در بوستان:

اگر از دوست چشمت به احسان اوست *** تو در بند خویشی نه در بند دوست

خلاف طریقت بود کاولیاء *** تمنا کنند از خدا جز خدا

من_اب_ع

مرتضی مطهری- آشنایی با قرآن 1و2- صفحه 91-89

کلی__د واژه ه__ا

نماز فلسفه احکام احکام عبادی حدیث

شب زنده داری پیامبر اکرم (ص)

خداوند خطاب به پیامبر (ص) می فرماید: «قم اللیل» (مزمل/آیه 2)؛ «شب را بپاخیز»، در شب قیام کن، قائم باش، بپاخیز، به تعبیر خود ما، شب خیز باش. «الا قلیلا»؛ «مگر کمی». در همین دستور اول، آن حالت اعتدالی که در اسلام همیشه هست، فورا رعایت می شود، که خود پیامبر اکرم (ص) نیز همیشه می فرمود. شب خیز باش، نه به معنی اینکه شب اساسا نخواب؛ چون آیات دیگر قرآن هست که می فرماید: خداوند شب را سکن و زمان آرام گرفتن و استراحت کردن قرار داده است. افرادی که بنایشان را بر این می گذاشتند که شب هیچ نخوابند و تمام شب را به عبادت بیدار باشند، پیغمبر اکرم (ص) آنها را از این کار نهی می کرد و می فرمود: دین من و سنت من این نیست. من در شب قسمتی می خوابم و قسمت دیگری بیدارم و شب خیز.