دائره المعارف طهور: احکام فقهی صفحه 651

ص: 651

«عن علی علیه السلام قال: صلوه فی بیت المقدس تعدل الف صلوه و صلوه فی مسجد الاعظم مأه صلوه و صلوه فی مسجد القبیله خمسه صلوه و صلوه فی مسجد السوق اثنتا عشره صلوه و صلوه ال__جل فی بی__ته وحده صلوه واحده»، «از حضرت علی علیه السلام نقل است که فرموده اند: یک نماز در بیت المقدس برابر با هزار نماز است و یک نماز در مسجد اعظم ( محتمل است که مسجد کوفه باشد و به قرینه ی بعض روایات، احتمال بیشتری می رود که مراد، مسجد جامع هر شهری باشد) برابر صد نماز و یک نماز در مسجد محله معادل با بیست و پنج نماز و یک نماز در مسجد بازار معادل با دوازده نماز است، در حالی که نماز مرد در خانه اش، که تنها بجا می آورد ( و در مسجد و جماعت حاضر نشده است)، بیش از یک نماز، حساب نخواهد شد».

صف های جماعت ها که شب و روز، در تمام شهرها و قری و قصبات مسلمان نشین، در اوقات نمازهای پنجگانه، در مساجد تشکیل می شود، به منظور ایجاد ارتباط دائمی و پیوستگی همیشگی بین افراد مسلمان یک قریه و یک محله و یک شهر است. و نیز برای توسعه ی بیشتر این دایره ی اتحاد و اتئلاف مسلمانان، در شرع مقدس اسلام، مقرر است که یک مجمع عمومی تر هفتگی تحت عنوان «نماز جمعه» تشکیل شود، با امتیازات خاصی که سایر نمازهای یومیه، فاقد آن امتیازات است. و از جمله آن که این نماز هفتگی (که بجای نماز ظهر روز جمعه خوانده می شود) واجب است به جماعت خوانده شود در صورتی که اقامه ی جماعت در نمازهای دیگر یومیه، مستحب است. و دیگر آن که نماز جمعه، در هر نقطه ای که بر پا شود، تا شعاع دو فرسخ از تمام جوانب بر مردم واجب است که برای شرکت در آن حاضر شوند. حتی واجب است زندانی ها را تحت الحفظ بیاورند و در نماز جمعه و استماع خطبه، شرکت دهند و سپس به اقامتگاهشان (زندان) برگردانند. و نیز تا شعاع یک فرسخ حرام است نماز جمعه ی دیگر تشکیل گردد و تنها یک نماز باید در آن محدوده، اقامه شود. و البته بدیهی است که با این شرایط، چه مجمع با شکوه و پرسطوتی به وجود می آید که چشم دشمنان را خیره ساخته و پشت ستمگران را می لرزاند. یک اجتماع عمومی دیگر هم، در متن دین مقدس داریم به عنوان «نماز عید» که روز عید فطر و روز عید قربان، اقامه می شود و در زمان غیبت امام علیه السلام مستحب است و بهتر آن که در صحرا منعقد گردد، با شرایط مستحبه و جالب دیگری که در کتب فقهیه، مذکور است.