دائره المعارف طهور: احکام فقهی صفحه 86

ص: 86

من_اب_ع

مرتضی مطهری- آشنایی با قرآن 4- صفحه 22-19

مرتضی مطهری- تفسیر نمونه، ج 14- صفحه 374-371

کلی__د واژه ه__ا

اسلام فلسفه احکام مجازات زنا

فلسفه عبادت و پرستش خداوند

عبادت، عبارت است از آن آخرین حد خضوع و تواضع که به عنوان تعلق و وابستگی مطلق و تسلیم بی قید و شرط عابد در برابر معبود انجام می گیرد. بنابراین عبادت به معنای اظهار ذلت، عالی ترین نوع تذلل و کرنش در برابر خداوند است. در اهمیت آن، همین بس که آفرینش هستی و بعثت پیامبران، (عالم تکوین و تشریح)، برای عبادت است. خداوند می فرماید: «و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون» (ذاریات/آیه 56)؛ «من جن و انس را نیافریدم جز برای اینکه عبادتم کنند و از این طریق تکامل یابند و به من نزدیک شوند». هدف آفرینش هستی و جن و انس، عبادت خداوند است. کارنامه همه انبیاء و رسالت آنان نیز، دعوت مردم به پرستش خداوند بوده است: «و لقد بعثنا فی کل امه رسولا أن اعبدوا الله و اجتنبوا الطاغوت» (نحل/آیه 36)؛ «و ما در هر امتی رسولی برانگیختیم که بگوید خدا را بپرستید و از طغیانگر دوری کنید. پس برخی از آنان را خدا هدایت کرد و برخی نیز سزاوار گمراهی گشتند پس در زمین بگردید و ببینید عاقبت تکذیب کنندگان چگونه بوده است». پس هدف از خلقت جهان و بعثت پیامبران، عبادت خدا بوده است. روشن است که خدای متعال، نیازی به عبادت ما ندارد، «فان الله غنی عنکم» (زمر/آیه 7)؛ «اگر کفر ورزید، خدا از شما سخت بی نیاز است و کفر را برای بندگانش نمی پسندد و سود عبادت، به خود پرستندگان بر می گردد»، هم چنان که درس خواندن شاگردان به نفع خود آنان است و سودی برای معلم ندارد. هدف اصلی همان عبودیت است، و مساله علم و دانش و امتحان و آزمایش اهدافی هستند که در مسیر عبودیت قرار می گیرند و رحمت واسعه خداوند نتیجه این عبودیت است.