ص:5
1- 1. اجتهادی که خدا و پیامبر و امامان اهل بیت (علیهم السلام) از آن نهی کرده اند ، همان فتوا به رأی است (وچیزهایی مانند قیاس و استحسان و مصالح مرسله و ...) همراه با ترک نصوص قرآنی و نبوی یا بازی کردن با مفاهیمِ این نصوص .
بود که گویا او انسان ناکامل و عادی است که به خطا و صواب می رود ، دشنام می دهد و لعن می فرستد و سپس برای لعن شدگان آمرزش می طلبد .(1)
این دو دستگی میان صحابه ، از عواملی است که به اختلاف مسلمانان در احکام شرعی _ بعد از پیامبر (صلی الله علیه وآله) _ انجامید . دلایل فراوان دیگری نیز هست که این تقسیم در بر دارنده آن می باشد و در بحث های آینده خواهد آمد .
داعیانِ اجتهاد ، بر مشروعیتِ این اختلاف به این سخن پیامبر (صلی الله علیه وآله)استدلال کردند که فرمود : «اختلاف أُمّتی رحمه»(2) (اختلاف امّتم مایه رحمت است) ولی آیا به راستی معنای این سخن ، همان است که اهل سنت از آن برداشت می کنند ؟
اگر این تفسیر از حدیث درست باشد ، سخنان دیگر آن حضرت را چگونه تبیین کنیم که می فرماید :