احکام مهریه درفقه شیعه صفحه 11

ص: 16

1- سید حسن طاهری خرم آبادی، رساله فی المهر، ص 32.

2- ناصر کاتوزیان، دوره ی حقوق مدنی خانواده، ج1، ص132.

3- سید حسن امامی، حقوق مدنی، ج 4 ، ص 419.

4- محمد هادی معرفت، احکام شرعی، ص134.

1- اگر ضمن عقد سخن از مهرگفته نشود، یا عدم استحقاق زن در گرفتن مهر شرط شده باشد، پس ازوقوع نزدیکی، زن استحقاق مهر المثل دارد(ماده ی 1087ق.م) و در صورت شرط عدم استحقاق زن نسبت به مهر در عقد نکاح، شرط نافذ نیست، ولی عقد صحیح است.

2- اگر توافق طرفین درباره ی مهر المسمی به جهتی باطل باشد - چنانچه مال تعیین شده مجهول باشد یا مالیت نداشته باشد - در این صورت زن مستحق مهرالمثل خواهدبود(ماده ی 1100ق.م)

3- در مورد جهل زن به فساد نکاح و وقوع نزدیکی، زن طبق ماده ی 1099قانون مدنی، مستحق مهر المثل خواهد بود.(1)

ب): مقدار مهر المثل

ماده ی 1091 قانون مدنی بیان می دارد: «برای تعیین مهرالمثل باید حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به اماثل و اقران و اقارب و همچنین معمول محل و غیره در نظر گرفته شود». استاد محقق داماد نوشته اند: «قانون مدنی برای مهر المثل سقفی معین نکرده و در این جهت از یکی از دو قول موجود میان فقها، تبعیت نموده،(2) و قول دیگر آن است که مهرالمثل نباید از مهرالسنه (پانصد درهم) تجاوز نماید،(3) و چون این قول توسط بسیاری از فقهای بزرگ ابراز گردیده، لذا احتیاط در مصالحه ی مازاد است». (4)