احکام مهریه درفقه شیعه صفحه 26

ص: 31

1- ابراهیم پولادی، مهریه و تعدیل آن، ص61 ؛ سید حسین شرف الدین، تبیین جامعه شناختی مهریه، ص 126.

2- ابراهیم پولادی، مهریه و تعدیل آن، ص61.

3- ابراهیم پولادی، مهریه و تعدیل آن، ص62 ؛ محمدرضا زمانی در مزاری، مهریه، ص40

4- ابراهیم پولادی، مهریه و تعدیل آن، ص62.

هم فاقد قدرت برتسلّم و تصرف آن باشد مانند انگشتری که در دریا غرق شده و یا باغی که در ید غاصبانه ی غیر باشد، تملیک بلا اثر خواهد بود»(1)

تفسیر اول از این شرط ناظر به جایی است که مهر کلی فی الذمه باشد و تفسیر دوم ناظر به جایی است که مهر عینِ معین باشد.

در مقام بررسی این شرط می توان گفت: قدرت بر تسلیم در مورد ثمن و مثمن در بیع شرط است،(2) ولی آیا مهر همان کارکردهای ثمن بر بیع را دارد؟ آیا قیاس این دو با هم صحیح است.آیا کارکردهای اجتماعی و حقوقی این دو یکسان است؟با توجه به اینکه مهریه در بسیاری موارد نقش نوعی ضمانت را ایفاء می کند و باتوجه به اینکه قانونگذار در بخش مهریه در قانون مدنی اشاره ای به این شرط نکرده شاید سرایت دادن شرط در ثمن به مهریه قابل تأمل باشد.خصوصاً اینکه دریافت فوری ثمن نسبت به دریافت فوری مهریه مطلوبیت بیشتری دارد و متداول تر است.

گفتار دوم: شرایط اختصاصی انواع مهر

شرط اساسی مهر المسمی این است که با توافق طرفین باشد. و شروط مهرالمثل عبارتند از:

1-عدم تعیین مهر؛

2- دخول. (3)

و اما شروطِ اساسیِ مهر مفوض، عدم تعیین مهر و تفویض تعیین مهر به یکی از زوجین و یا شخص ثالث می باشد.