احکام مهریه درفقه شیعه صفحه 42

ص: 47

1- سید علی بن الحسین الموسوی علم الهدی، الانتصار، ص289و290.

2- همان، ص 292.

3- شیخ صدوق، الهدایه، ص 259.

4- شیخ صدوق، فقیه من لا یحضره الفقیه، ج3، ص399.

5- محقق ثانی، جامع المقاصد، ج13، ص338.

6- شهید ثانی، مسالک الافهام،ج8، ص166.

الف: دلیل قول سید مرتضی و شیخ صدوق

مهمترین دلیل قابل ذکر برای این قول روایت مفضّل بن عمر است، و امّا اجماعی که سید مرتضی ادعا فرموده اند موهون است به دلیل مخالفت جمع کثیری از علمای متقدم. شیخ مفید که استاد سید مرتضی می باشد در رساله ی مهر خود نظری مخالف سید مرتضی بیان داشته اند.(1)

و شهید ثانی در مسالک بیان می دارد: «سید مرتضی برای مسلک خود به اجماع طایفه احتجاج کرده و این عجیب است، پس به درستی که موافقی برای او شناخته نشده تا چه رسد به اجماع. و ایشان در مسائل زیادی در کتاب انتصار ادعای اجماع نموده است و حال آنکه کسی موافق او نیست و بعضی از آنها را در بعضی رساله ها ذکر نموده ایم»(2)

آیه الله طاهری خرم آبادی نیز پس از ذکر ادعای اجماع از سید مرتضی می نویسد: «و به درستی دانستی که [نظر] مشهور برخلاف این [نظر] است و شهرت بلکه اجماع برخلاف آن نقل شده »(3)

ب:روایت مفضَّل بن عمر

شیخ طوسی نقل می کند با سند خود از محمد بن احمد بن یحیی، از محمد بن الحسین از محمد بن سنان، به نقل از مفضّل بن عُمر که می گوید وارد شدم بر حضرت ابی عبدالله(علیه السلام) و به ایشان گفتم: به من خبرده از مهری که جایز نیست مؤمنین از آن بگذرند. مفضل بن عمر می گوید: حضرت فرمودند: «سنت محمدی پانصد درهم است پس