احکام مهریه درفقه شیعه صفحه 52

ص: 57

1- حدیث صحیح ارزایابی شده. ر.ک: محمد باقر مجلسی، مرآه العقول، ج20،ص164 و ملاذ الأخیار، ج12، ص244.

2- حر عاملی، وسائل الشیعه، ج21، ص223.

3- «إذا تزوجها علی أنّها بکر فبانت ثیباً ففسخ حیث یکون له الفسخ، فإن کان قبل الدخول فلا مهر، و إن کان بعده استقرالمهر و رجع به علی المدلّس، و إن کانت هی المدلّس لم تستحق شیئاً، و إذا اختار البقاء أو لم یکن له الفسخ – کما فی صوره اعتقاد البکاره من دون اشتراط أو توصیف أو بناء – کان له أن ینقص من مهرها بنسبه ما به التفاوت بین مهرمثلها بکراً و ثیباً، فإذا کان المهر المسمی مائه دینار و کان مهر مثلها بکراً ثمانین دیناراً و ثیباً ستین دیناراً تنقص من المائه ربعها و هو خمسه و عشرون دیناراً». سید علی حسینی سیستانی، منهاج الصالحین، ص 89.

4- محقق حلی، شرایع الاسلام، ج2، ص 560.

چیزهای دیگر و نشوز تحقق پیدا نمی کند به ترک اطاعت در اموری که بر زن واجب نیست پس اگر زن امتناع کرد از کارهای خانه و اموری که مربوط به استمتاع نیست از قبیل جارو و خیاطی و آشپزی و چیزهای دیگر حتی آب دادن و پهن کردن بستر، نشوز تحقق پیدا نمی کند»(1) و در توضیح المسائل مراجع آمده: «اگر زن در کارهایی که در مساله ی پیش گفته شد اطاعت شوهر را نکند گناهکار است و حق غذا و لباس و منزل و همخوابی ندارد ولی مهر او از بین نمی رود»(2)

قرآن کریم در مقابل نشوز زن تدابیری بیان نموده است:

1-موعظه ؛

2-دوری گزیدن در بستر؛

3-زدن.(3)

و در مورد تأثیر نشوز بر مهریه سخنی به میان نیامده است و در بررسی های انجام شده در جایی ندیده و نیافتم که نشوز در مهریه در عقد دائم تأثیری داشته باشد. بله در مهر عقد منقطع مؤثر است که بیان آن گذشت. و همچنین در نفقه مؤثر است و فقها فرموده اند: ناشزه نفقه ندارد.(4)

مبحث نوزدهم: لعان

سبب لعان دو امر می تواند باشد:

1- نسبت زنا به زوجه؛(5)