- مقدمه 1
- مبحث اوّل: ماهیت عقد نکاح و مهر 4
- مبحث دوم: اسباب مهر 5
- مبحث اوّل: حکم تکلیفی مهر 7
- الف) موارد مهر المثل 10
- اشاره 10
- گفتار دوم: مهر المثل 10
- گفتار اول: مهر المسمی 10
- اشاره 10
- ب): مقدار مهر المثل 11
- گفتار سوم: مهر مفوّض 12
- گفتار چهارم: مهر المتعه 13
- اشاره 13
- الف: وجوب متعه 14
- ب: متعه ی مستحب 15
- ج: متعه در صورت موت یکی از زوجین 15
- اشاره 15
- 1- موت یکی از زوجین با تفویض مهر 15
- 2- موت یکی از زوجین با تفویض بضع 17
- اشاره 19
- گفتار پنجم: مهر السنه (مهرمحمّدی) 19
- الف) مقدار مهر السنه به قمیت روز 20
- گفتار ششم: مهر البغی (أجرالفاجره) 21
- مبحث سوم: چیزهایی که می توان مهر قرار داد 22
- مبحث چهارم: شرایط مهر 23
- گفتار اول: شرایط عمومی 23
- اشاره 23
- گفتار دوم: شرایط اختصاصی انواع مهر 26
- مبحث پنجم: مهریه در نکاح منقطع 27
- مبحث ششم: مهریه در نکاح نابالغ 30
- مبحث هفتم: تعهد ثالث به پرداخت مهر 32
- مبحث هشتم: شرط مدت یا قرار اقساط برای پرداخت مهر 33
- مبحث نهم: حق حبس 33
- اشاره 33
- گفتار اول: منظور از تمکین و وظایف زن چیست ؟ 34
- گفتار دوم: حالّ و یا نسیه بودن مهر چه تاثیری در حق حبس دارد؟ 35
- گفتارچهارم: حکم حق حبس در تقسیط مهر به سبب اعسار زوج چیست؟ 36
- گفتار سوم: تعیین یا عدم تعیین مهر در عقد چه اثری در حق حبس دارد؟ 36
- مبحث دهم: حداقل مهر در اسلام 37
- مبحث یازدهم: حداکثر مهر در اسلام 39
- اشاره 39
- ب:روایت مفضَّل بن عمر 42
- الف: دلیل قول سید مرتضی و شیخ صدوق 42
- مبحث دوازدهم: مهرالسنه 44
- مبحث چهاردهم: مهریه در موت زوجین قبل از دخول 46
- مبحث پانزدهم: مهریه در صورت تفویض مهر 47
- مبحث هفدهم: مهریه در زنی که مشخص می شود باکره نبوده 50
- مبحث هجدهم: مهریه ی زن ناشزه 51
- مبحث نوزدهم: لعان 52
- مبحث بیست و یکم: مهریه ی زنی که تغییر جنسیت داده 54
- مبحث بیست ودوم: مهریه در صورت عدم امکان استمتاع 55
- مبحث بیست و سوم: دو مهر برای یک زن و یک مهر برای دو زن 56
- مبحث بیست و چهارم: مهریه در نکاح فضولی 57
- مبحث بیست و پنجم: افزایش توافقی مهر 59
- اشاره 60
- آراء صاحبنظران 60
- وضعیت قانونی 63
- مبحث بیست و هفتم: مهریه های سنگین و زندان 63
- مبحث بیست و نهم:کاهش مهریه در نشوز مرد 64
- مبحث اول: تفویض بضع 65
- اشاره 65
- اشاره 65
- 1- عدم ذکر مهر 66
- 2- شرط عدم مهر 66
- مبحث دوم: تفویض مهر 67
- اشاره 67
- مقدارمهر مفوض 68
- نکته: 69
ص: 64
1- سید محمد کاظم طباطبایی یزدی، عروه الوثقی، کتاب النکاح، فی اولیاء العقد، ص657 و658.
2- ر. ک: سید محسن طباطبایی حکیم، مستمسک العروه الوثقی، ج14،ص505 و506.
3- سید ابوالقاسم موسوی خوئی، مستند العروه الوثقی، کتاب النکاح، ج2، ص335و336.
اقرب این است که چنین اجازه ای به منزله ی ایجاب مجدد بوده و جا برای تعدیل قراردادی مهریه و تصحیح قانونی چنین تعدیلی بر مهریه وجود دارد.
مبحث بیست و پنجم: افزایش توافقی مهر
در فقه شیعه نظر فقهای شیعه را می توان در چهار نظر زیر بیان کرد:
1- بی تأثیر بودن توافق بر افزایش مهر؛
2-مبلغ افزوده حکم هدیه را دارد؛
3-مبلغ افزوده بر عهده ی زوج می آید ولی حکم مهریه را ندارد؛
4-مبلغ افزوده حکم مهریه را دارد. (1)
شورای محترم نگهبان در نظریه شماره ٣5٠٧٩/٣٠/٨٨ مورّخ ١٢/5/1388اعلام نموده: «مهریه شرعی همان است که در ضمن عقد واقع شده است و ازدیاد مهر بعد از عقد شرعا صحیح نیست و ترتیب آثار مهریه بر آن خلاف موازین شرع شناخته شد»(2) و بر حسب تتبعات و استفتاءات نیز اشهر در بین مراجع ازفقها این است که حکم مهر را ندارد.
ولی قول مختار این است که حکم مهر را دارد. (3)
در این زمینه دو قول هم از عامه نقل شده:
قول اول: ملحق شدن مبلغ زاید به مهریه که از حنفیه، حنابله و مالکیه نقل شده؛
قول دوم: عدم الحاق به مهر که از قول شافعی نقل شده، با این توضیح که اگر مرد چیزی افزود، هبه است و باید شروط هبه رعایت شود.(4)