- مقدمه 1
- مبحث اوّل: ماهیت عقد نکاح و مهر 4
- مبحث دوم: اسباب مهر 5
- مبحث اوّل: حکم تکلیفی مهر 7
- گفتار اول: مهر المسمی 10
- اشاره 10
- الف) موارد مهر المثل 10
- اشاره 10
- گفتار دوم: مهر المثل 10
- ب): مقدار مهر المثل 11
- گفتار سوم: مهر مفوّض 12
- اشاره 13
- گفتار چهارم: مهر المتعه 13
- الف: وجوب متعه 14
- 1- موت یکی از زوجین با تفویض مهر 15
- ج: متعه در صورت موت یکی از زوجین 15
- اشاره 15
- ب: متعه ی مستحب 15
- 2- موت یکی از زوجین با تفویض بضع 17
- اشاره 19
- گفتار پنجم: مهر السنه (مهرمحمّدی) 19
- الف) مقدار مهر السنه به قمیت روز 20
- گفتار ششم: مهر البغی (أجرالفاجره) 21
- مبحث سوم: چیزهایی که می توان مهر قرار داد 22
- گفتار اول: شرایط عمومی 23
- اشاره 23
- مبحث چهارم: شرایط مهر 23
- گفتار دوم: شرایط اختصاصی انواع مهر 26
- مبحث پنجم: مهریه در نکاح منقطع 27
- مبحث ششم: مهریه در نکاح نابالغ 30
- مبحث هفتم: تعهد ثالث به پرداخت مهر 32
- مبحث نهم: حق حبس 33
- مبحث هشتم: شرط مدت یا قرار اقساط برای پرداخت مهر 33
- اشاره 33
- گفتار اول: منظور از تمکین و وظایف زن چیست ؟ 34
- گفتار دوم: حالّ و یا نسیه بودن مهر چه تاثیری در حق حبس دارد؟ 35
- گفتارچهارم: حکم حق حبس در تقسیط مهر به سبب اعسار زوج چیست؟ 36
- گفتار سوم: تعیین یا عدم تعیین مهر در عقد چه اثری در حق حبس دارد؟ 36
- مبحث دهم: حداقل مهر در اسلام 37
- اشاره 39
- مبحث یازدهم: حداکثر مهر در اسلام 39
- ب:روایت مفضَّل بن عمر 42
- الف: دلیل قول سید مرتضی و شیخ صدوق 42
- مبحث دوازدهم: مهرالسنه 44
- مبحث چهاردهم: مهریه در موت زوجین قبل از دخول 46
- مبحث پانزدهم: مهریه در صورت تفویض مهر 47
- مبحث هفدهم: مهریه در زنی که مشخص می شود باکره نبوده 50
- مبحث هجدهم: مهریه ی زن ناشزه 51
- مبحث نوزدهم: لعان 52
- مبحث بیست و یکم: مهریه ی زنی که تغییر جنسیت داده 54
- مبحث بیست ودوم: مهریه در صورت عدم امکان استمتاع 55
- مبحث بیست و سوم: دو مهر برای یک زن و یک مهر برای دو زن 56
- مبحث بیست و چهارم: مهریه در نکاح فضولی 57
- مبحث بیست و پنجم: افزایش توافقی مهر 59
- اشاره 60
- آراء صاحبنظران 60
- وضعیت قانونی 63
- مبحث بیست و هفتم: مهریه های سنگین و زندان 63
- مبحث بیست و نهم:کاهش مهریه در نشوز مرد 64
- اشاره 65
- مبحث اول: تفویض بضع 65
- اشاره 65
- 2- شرط عدم مهر 66
- 1- عدم ذکر مهر 66
- مبحث دوم: تفویض مهر 67
- اشاره 67
- مقدارمهر مفوض 68
- نکته: 69
ص: 68
1- احمد علی یوسفی، ربا و تورم، ص 17و 18.
وضعیت قانونی
تبصره ی ماده ی 1082 قانون مدنی بیان داشته: « چنانچه مهریه وجه رایج باشد، متناسب با تغییر شاخص قیمت سالانه ی زمان تأدیه نسبت به سال اجرای عقد که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می گردد محاسبه و پرداخت خواهد شد، مگر این که زوجین در حین اجرای عقد به نحو دیگری تراضی کرده باشند ».
مبحث بیست و هفتم: مهریه های سنگین و زندان
بسیاری از افراد به خاطر عدم توانایی در پرداخت مهریه زندان شده اند، در حالی که آیه الله سید محمود هاشمی شاهرودی بیان داشته: «زندان برای دیه و مهریه خلاف شرع است و برخی از مراجع به تازگی اعلام کرده اند که حکم زندان برای مهریه خلاف شرع محسوب می شود.» و افزوده: «خیلی از افراد شرور زندان نمی روند، در حالی که برخی افراد برای مهریه و دیه در زندان به سر می برند و در این موارد خود قانون هم باید اصلاح شود»(1)
همچنین آیه الله مکارم شیرازی بیان فرموده: «فرد اگر بدهی خود را ندهد به زندان می اندازند تا عسر او ثابت شود و حال آنکه عسر مطابق اصل است؛ زیرا فرد که از مادر متولد می شود چیزی ندارد و معسر است، همان استصحاب می شود. ابتدا باید یسر او ثابت شود که بعد اگر نداد او را به زندان بیندازند و روایت هم بر این امر دلالت دارد (لَیُّ الْوَاجِدِ بِالدَّیْنِ یُحِلُّ عِرْضَهُ وَ عُقُوبَتَه)(2) این زندان انداختن مخالف حکم شرع است»(3)