احکام مهریه درفقه شیعه صفحه 67

ص: 72

1- امام خمینی ، تحریر الوسیله،ج2، ص267.

2- آیه الله سید ابوالقاسم موسوی خوئی نیز در این باره می فرمایند: «لو لم یذکر المهر صح العقد و کان لها مع الدخول مهر المثل و مع الطلاق قبله لها المتعه علی الموسر و علی الفقیر بحسب قدر هما و لو مات احدهما قبل الدخول فلا مهر و لا متعه». منهاج الصالحین، ج2، ص280.

3- (لا جناح علیکم) أیها الأزواج فلا إثم و لا مهر (إن طلقتم النساء ما لم تمسوهن) ای لم تجامعوهُنّ (أو تفرضوا لهن فریضه) أی لم تذکروا لهن مهراً حال العقد فطلقوهن(و متعوهن). سیدمحمدحسینی شیرازی،تبیین القرآن،ص49.

شرط عدم مهر را مبطل نمی دانند، و صاحب جواهر نیز قول به صحت عقد را خالی از قوت نمی دانند.(1)

ولی شهید ثانی می فرمایند: « نعم، لو صَرَّح بنفیه فی الحال و المآل علی وجه یشمل ما بعد الدخول فسد العقد فی قول قویّ، لمنافاته مقتضاه لأن من مقتضیاته وجوب المهر فی الجمله »(2)

با توجه به این عبارت شهید ثانی قول به بطلان را در صورت نفی صریح مهر در حال و آینده، قوی می دانند(3) و چنین شرطی را خلاف مقتضای عقد نکاح می دانند.

در مقابل حضرت آیه الله سید محمد صادق حسینی روحانی فرموده اند: «چنین شرطی مخالف با مقتضای عقد نیست و مقتضای عقد نکاح همان التزام به زوجیت هریک از زوجین برای دیگری است». (4)

قانون مدنی ایران نیز در ماده ی 1087 بیان داشته: اگر در نکاح دائم مهر ذکر نشود یا عدم مهر شرط شده باشد نکاح صحیح است.

مبحث دوم: تفویض مهر

اشاره

قدر متیقن از تفویض، تفویض به یکی از زوج یا زوجه است، و در تفویض مهر به شخص ثالث تردیدهایی وجود دارد.(5) ولی قانون مدنی در ماده ی 1089 تفویض به شخص ثالث را پذیرفته است.