آشنایی با فقه شافعی صفحه 190

ص:204

3.سیر کردن شصت فقیر و یا دادن یک مدّ طعام به هر یک از آنها.

چون امروزه«برده»به معنای فقهی آن یافت نمی شود،مورد دوّم و سوّم را انجام می دهد؛و اگر هیچ یک از اینها برایش مقدور نیست،کفاره در ذمه او باقی می ماند و هر زمان که به یکی از اینها توانایی یافت،باید انجام دهد.

موجب کفاره

موجب کفاره،عبارت است از باطل کردن روزه ماه رمضان به وسیله آمیزش به شروط زیر:

1.آمیزش کننده،روزه داری خویش را فراموش نکرده باشد؛

2.آمیزش کننده،به حرام بودن این عمل در روز ماه رمضان،علم داشته باشد؛

3.آمیزش کننده،در حال سفر نباشد.

بنابر این:

1.اگر آمیزش به سبب فراموشی روزه صورت گیرد،کفاره ندارد،تنها قضا دارد؛

2.اگر شخص روزه دار حرمت آمیزش در روز ماه رمضان را نداند و آمیزش کند،کفاره ندارد،ولی قضا دارد؛

3.باطل کردن روزه غیر ماه رمضان به وسیله آمیزش،کفاره ندارد،تنها قضا دارد؛

4.کسی که روزه خویش را به غیر از آمیزش(مثل خوردن و یا آشامیدن)عمداً باطل کند،کفاره ندارد،بلکه تنها قضای آن روز را انجام می دهد.

کفاره به چه کسی واجب می شود؟

کفاره تنها به زوج[شوهر]واجب می شود،ولی به زوجه[زن]واجب نیست،هرچند روزه دار باشد.

احکام قضا

1.اگر روزه دار چند روز از ماه رمضان را به خاطر مسافرت و یا مریضی