آشنایی با فقه شافعی صفحه 195

ص:209

درس چهل و سوم:زکات

اشاره

عن أنس(رضی الله عنه)قال:أتی رجلٌ من تمیم رسولَ الله صلی الله علیه و آله فقال:یاَ رَسُولَ اللهِ!إنِّی ذُو مَالٍ کَثِیرٍ وَ ذُو أهْلٍ وَ مَالٍ وَ حَاضِرَهٍ؛فأخْبِرْنِی کَیفَ أصْنَعُ وَ کَیفَ أُنْفِقُ؟فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه و آله:«تُخْرِجِ الزَّکَاهَ مِنْ مَالِکَ فإنَّهَا طُهْرَهٌ تُطَهِّرُکَ،وَ تَصِلْ أقرَبَاءَکَ وَ تَعْرِفْ حَقَّ الْمِسْکِینِ وَ الْجَارِ و السَّائِلِ».(مسند احمد؛ح:12176)

انس گوید:مردی از قبیله تمیم حضور پیامبر صلی الله علیه و آله شرفیاب شد و عرض کرد:ای رسول خدا!من دارای ثروت زیاد،صاحب اهل فراوان و پذیرای مهمانان بی شماری هستم؛به من دستور فرمائید چه گونه رفتار نمایم و در انفاق مال خویش چه روشی داشته باشم؟رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند:زکات مال خویش را پرداخت نما،چرا که آن پاکیزه گی ای است که تو را پاک خواهد کرد؛با نزدیکان خویش به نحو نیکو ارتباط داشته باش و حقوق مسکین،همسایه و پرسنده محتاج را بدان.

معنای زکات و حکم آن

1.زکات در لغت به معنای«افزایش»،«برکت»،«پاکی»و«مدح»است.

2.زکات در اصطلاح شرع و فقه عبارت است از مقداری از مال که با کیفیت مخصوصی به خاطر پاک نمودن اموال و ثروت،در راه خدا به افراد مستحق داده می شود.