آشنایی با فقه شافعی صفحه 197

ص:211

5)نقره6)حبوبات و دانه ها(گندم،جو،برنج،عدس،نخود،ذره و...)7)خرما8)انگور9)کالاهای تجاری10)معدن و رُکاز

6.در چهارپایان دیگر،همچون اسپ،زکات زمانی واجب است که آنها مال التجاره باشند؛7.پرداخت زکات در اسکناس نیز واجب است،چرا که در واقع پشتوانه ارزش اسکناس همان ارزش طلا و نقره است.

شرایط وجوب پرداخت زکات

1.شرایط وجوب زکات عبارت است از:

-اسلام؛

-رسیدن مال به حد نصاب؛

-مالکیت کامل؛

-معین و مشخّص بودن مالک؛[بنابر این در مال برده که مالک آن معیبن نیست و نیز در مال بیت المال زکات واجب نیست.]

-گذشتن یک سال قمری که به آن«حَوْل»گویند؛البته حوْل در پنج مورد شرط نیست،بلکه فی الفور زکات واجب می شود:

حبوبات و میوه ها؛گنج؛معادن؛توله چهارپایان؛سود تجارت که تبدیل به پول نشود.

2.علاوه بر پنج شرط قبلی،برای زکات چهارپایان دو شرط دیگر نیز وجود دارد:

-در اکثر سال بچرد؛یعنی صاحبش با علم به اینکه مالک آنهاست،چهارپایان را برای چریدن رها کند که اکثر سال از گیاه مباح بچرند؛

-حیوانِ کاری نباشد؛حیوان کاری،حیوانی است که در شخم زدن و باربری مورد استفاده قرار می گیرد.