آشنایی با فقه شافعی صفحه 68

ص:82

احکام نبود آب

اگر شخصی به آب دسترسی نداشته باشد چند حالت خواهد داشت:

1.اگر به یقین می داند که در آن نزدیکی ها آبی وجود ندارد،بدون طلب و جستجوی آب،تیمم می گیرد؛

2.اگر احتمال دهد که در آن نزدیکی ها آبی وجود دارد،قبل از تیمم گرفتن به جستجوی آب برمی آید و تا حدود 150-200 متر آب را طلب می کند.البته این جستجو و طلب به شرطهای زیر لازم است:

-امنیتش به خطر نیفتد؛

-خطری اموالش را تهدید نکند؛

-وقت نماز را از دست ندهد.

3.اگر به یقین می داند که در آن نزدیکی ها آبی وجود دارد،در این صورت،سه حالت پیش خواهد آمد:

-اگر آب در حدی باشد که تا آنجا صدا می رسد،بر او واجب است که برای پیدا کردن آب تلاش کند و تیمم گرفتن برای او جایز نباشد،اگرچه وقت نمازهم(به خاطر طلب آب)بگذرد.

-اگر آب از حد رسیدن صدا دورتر باشد،به شرط وجود امنیت و از دست ندادن وقت نماز،بر او واجب است که آب را جستجو کند؛

-اگر آب در حد خیلی دوری به دست بیاید،بر او واجب نیست که به جستجوی آب برآید،بلکه تیمم می گیرد.

اگر شخص مسافری برای شُرب و برطرف نمودن تشنگی خویش و یا حیوان محترمی (1)،آبی داشته باشد،برای نماز تیمم می گیرد و آب را برای نیازهایش نگه می دارد.

اگر شخصی به آبی برسد،ولی به خاطر وجود مانعی،آب در دسترس او قرار نگیرد،او نیز تیمم می گیرد و این حالت را ناتوانی حسی نامند.