تاریخ علم اصول و فقه در شیعه صفحه 160

ص:173

1- (1) .حمصی،المنقذ من التقلید،ص460،428،336،325،270،18.
2- (2) .برای این نامگذاری،ر.ک:حمصی،المنقذ من التقلید،ج1،ص18.
3- (3) .ابن طاووس،کشف المحجه،ص127:«لم یبق للامامیه مفتی علی التحقیق،بل کلهم حاک».
4- (4) .همان.

حمصی،همدلی ورام بن ابی فراس و درنگ ابن طاووس،خود سابقه ای بود که در سده های پسین،هر شخصیت تقلیدستیز و نواندیش را تحت تأثیر قرار داده و موجب شده است این یادداشتِ به ظاهر شخصی،بسان اعلامیه ای تاریخی مورد توجه قرار گیرد.

به هر حال فارغ از بازگویی های مجدد این گفتار در منابع پسین،باید بر این نکته تکیه کرد که روی خطاب در نقد حمصی با عالمان عصر خود بوده و تقلید نکوهیده در زبان حمصی،منحصر به پیروان شیخ طوسی نبوده است؛اما در بازگویی های پسین،از خاطر رفتن نمایندگان مکتب متکلمان در نسل های پس از شیخ طوسی و فقیهان صاحب نظر در مکتب شیخ طوسی،در کنار شهرت گرفتن این تصور که پس از شیخ طوسی تا اواخر سده ششم،فقه شیخ طوسی بر همه محافل امامیه سایه افکنده بوده،موجب شده است نقد سدید الدین حمصی به نقد پیروی از شیخ طوسی تفسیر گردد. (1)

ابن ادریس

اشاره

ابن ادریس (2)در فقه و شیوه اجتهاد،ابتکارهایی داشت.وی به شیوه جالبی