تاریخ علم اصول و فقه در شیعه صفحه 165

ص:178

نقد آثار و افکار پیشینیان،راه عرضه افکار نو و تکامل فقه شیعه را هموار سازد.

ب)ویژگی های کتاب سرائر

اشاره

ویژگی های این اثر ارزشمند را در دو ناحیه مورد توجه قرار می دهیم:

یک.ویژگی های نگارشی

اشاره

شیوه نگارشی و چگونگی ارائه مطالب نقش مؤثری در تفهیم و یادگیری مطالب دارد.چه بسا مطالب بسیار مهم و جالبی که در اثر عدم نگارش درست،به سهولت قابل استفاده نگردیده و در نتیجه اعتبار کتاب و نگارنده آن،آن طور که می بایست شناخته نشده است.در مقابل،چه بسا مطالب ضعیف که به علت ارائه شدن در قالب های مناسب و نگارش به شیوه درست،مطالبی مهم و صحیح جلوه داده شده است.ابن ادریس حلی با هنرمندی از شیوه های کارآمد و تا حدودی ابتکاری در سرائر بهره جسته و از این طریق بر اعتبار و ارزش اثر خود افزوده است و مهارت و هنرمندی خویش را در حدود نهصد سال پیش به نمایش گذاشته است.برخی از مهم ترین ویژگی های این کتاب عبارت اند از:

ارائه سرفصل های مطالب

بیان سر فصل های هر مبحث و این که نویسنده در هر فصل یا باب چه مطالبی را ارائه می دهد در یادگیری و فهم آنها بسیار مؤثر است؛چرا که خواننده دورنمایی هر چند کلی از مباحث پیدا کرده و با آمادگی بیشتر به مطالعه ادامه داده و از خلط کردن مطالب و مبهم باقی ماندن آنها مصون می ماند.ابن ادریس نیز بر این اساس در ابتدای هر باب فقهی سر فصل مطالب مورد بحث را ارائه داده است. (1)