تاریخ علم اصول و فقه در شیعه صفحه 297

ص:310

1- (1) .بحارالانوار،ج107،ص187.
2- (2) .شهداء الفضیله ص139؛بحار الانوار،ج1،ص19.
3- (3) .ریاض العلماء،ج2،ص368.

ویژگی ها

-یک دوره کامل فقه؛

-مسائل مبهم و خلافی را به تفصیل بحث کرده و از کنار مسائل روشن به راحتی گذشته است؛

-تتبّع فراوانی از کتب فقهی کرده و مسائلی از بعضی از کتب فقهاء قدیم نقل کرده که فعلاً آن کتاب ها مفقود است؛مانند الکامل و الروضه ابن براج،ج9،ص505 یا 15 یا البشری سید ابن طاووس،ج1،ص78. (1)

-نظم و ترتیب دقیق؛

-ایجاز و متانت که از ویژگی های قلمی شهید است.

-القواعد و الفوائد

در اجازه اش به ابن خازن از این کتاب نام برده:«فما صنفه کتاب القواعد و الفوائد فی الفقه مختصر یشتمل علی ضوابط کلیه:اصولیه و فرعیه تستنبط منها احکام شرعیه،لم یعمل للاصحاب مثله». (2)

در تحقیقی که سید عبدالهادی حکیم درباره کتاب کرده نوشته است:«و قد اضوی الکتاب علی ما یقرب من ثلاثمائه و ثلاثین قاعده اضافه و الفروع و هی جمیعا قد استوعت اکثر المسائل الشرعیه...».

این کتاب بارها چاپ شده است.شاگرد شهید،فاضل مقداد کتاب را مرتب کرده و نامش را نضد القواعد الفقهیه علی مذهب الامامیه گذاشته در مقدمه دارد:«فصرفت عنان العزم الی ترتیبه و تهذیبه و تقریبه».