تاریخ علم اصول و فقه در شیعه صفحه 30

ص:43

1- (1) .رجال برقی ص9 و 16؛رجال طوسی ص163،111؛رجال نجاشی ص128.
2- (2) .سنن ترمذی ج5 ص741:«لولا جابر الجعفی لکان الکوفه بلا حدیث».
3- (3) .تاریخ یعقوبی ج1،ص379.
4- (4) .خلاصه الایجاز ص21.
5- (5) .رجال نجاشی ص129.
6- (6) .تحف العقول ص284.
7- (7) .الفهرست ص45.

زین العابدین،باقر و صادق علیهم السلام را درک کرده است.ابو حمزه افزون بر ائمه علیهم السلام از محفل انس بن مالک و عامر شعبی بهره گرفته است.یعقوبی ایشان را فقیهی برجسته در کنار ابو حنیفه،سفیان ثوری و اوزاعی یاد کرده است. (1)تعدادی از احادیث فقهی ایشان در کتب اربعه نقل شده است.از آثار فقهی ابو حمزه ثمالی می توان به دو اثر با عناوین کتاب و النوادر اشاره کرد که نسخه های هر دو تا مدت زمانی پس از سده دوم هجری رواج داشته است.طریق ابن بابویه به کتاب ابو حمزه در مشیخه فقیه ذکر شده است.

2-فقیهان جعفری نیمه دوم سده دوم هجری

اشاره

در این قسمت برای رعایت اختصار چند تن از برجسته ترین فقیهان جعفری نیمه دوم سده دوم را معرفی می کنیم:

الف)زراره بن اعین

فرزندان اعین که زراره مهم ترین آنان است در عصر امامت امام باقر علیه السلام به مذهب امامیه پیوسته اند و در فقه شیعه در سده دوم هجری نقشی مؤثر داشته اند.برادران زراره عبارتند از عبدالملک،حمران،بکیر و عبدالرحمن که به تعبیر ابن عقده(عالم زیدی).«هر یک از این برادران سزاوار آن بودند که مفتی سرزمینی باشند». (2)برجسته ترین فرد آل اعین،زراره بن اعین(150ق)است که جاحظ از او با عنوان رئیس شیعه در زمان خود یاد کرده است (3)و نجاشی او را شیخ اصحاب در