تاریخ علم اصول و فقه در شیعه صفحه 333

ص:346

1- (1) .مجمع الفایده،ج1،ص90.
2- (2) .همان،ج 2،ص59.
3- (3) .جواهر الکلام،ج7،ص342.
4- (4) .همان،ج 2،ص66.
5- (5) .همان،ج 8،ص139 و 141.
6- (6) .همان،ج1،ص88 و 89.

ک)در خرید و فروش خردسالان رشد فکری و عقلی را کافی می داند و بلوغ را شرط نمی داند.

ل)تیمم در صورت فقدان آب مشهور می گویند تا آخر وقت صبر کند.ایشان نوشته است:«آن چیزی که من از دلیل ها می فهمم،جایز بودن تیمم در آغاز وقت است». (1)

م)بلند و آهسته خواندن حمد و سوره در نماز را مستحب می داند؛نه واجب. (2)

ن)حرمت استخاره؛ذیل آیه «وَ أَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلامِ» نوشته از آیه،حرام بودن استخاره مشهور که بیشتر علما به جایز بودن آن و بلکه به مستحب بودن آن فتوا داده اند فهمیده می شود. (3)

س)امر به شیئی را مستلزم نهی از ضد خاص می داند. (4)

نکته ها و پیام ها

تنقیح قواعد و اصول بنیادی شیعه و هویت مستقل بخشیدن به فقه و اصول شیعه و توجه ویژه به تدوین قواعد فقهی؛

توجه به مباحث فقه حکومتی،تبیین ابعاد ولایت فقیه و توجه به مباحثی از قبیل خراج،مقاسمه و نماز جمعه.

توجه به تدوین آیات الاحکام و تألیف آثاری در این موضوع؛

توجه فقیهان به نیازهای زمان و تأثیر تحولات اجتماعی در گسترش فقه و اصول و رویکردهای این دو دانش کارآمد؛