تاریخ علم اصول و فقه در شیعه صفحه 365

ص:378

9-دوره پختگی و کمال

اشاره

هدف های آموزشی این فصل عبارتند از:

1.معرفی ساماندهی جدید و ابتکاری از علم اصول فقه از سوی شیخ انصاری؛

2.آشنایی با نوآوری های فراوانی در دو دانش اصول و فقه؛

3.پیدایش رساله های عملی به شکل جدید؛

4.بررسی تقریرات در دو دانش فقه و اصول؛

5.مزج علم اصول با مباحث عقلی و فلسفی.

بنیانگذار این دوره شیخ اعظم انصاری است.در این دوره شیخ انصاری روشی را که در کتاب ها و مباحث اصولی پیشین،رایج و معمول بود کنار نهاد و ترتیب و تنظیمی جدید برای مسائل این علم ابتکار کرد.در پی این ابتکار،مسائل و مباحث اصول،ترتیب و تنظیمی منطقی و قانونمند یافت و هر یک از عناصر اصولی،جایگاه راستین خود را بازیافت.خواهیم دید،اصولی مانند«برائت»و«استصحاب»که تا آن روزگار در لابلای مباحث مطرح می شد،در محور بندی جدید شیخ،در قالب اصول عملیه درآمد و جایگاهی جداگانه و مستقل به آنها اختصاص یافت.به هر روی،با این ابتکار،دانش اصول ترتیب و سامانی دوباره گرفت و شیوه طرح مباحث آن به جد بازسازی گردید.