تاریخ علم اصول و فقه در شیعه صفحه 37

ص:50

1- (1) .هشام از نه نفر روایت نقل می کند که عبارتند از:ابو عبد الله،ابو الحسن*،ابو عبیده حذاء،ثابت بن هرمز جارود،زراره،سدیر صیرفی،شهاب بن عبد ربّه و عمر بن یزید.(خوئی،معجم رجال الحدیث،ج19،ص295).
2- (2) .رجال کشی،ص256؛رجال برقی،ص35؛رجال طوسی،ص329.
3- (3) .کافی،ج1،ص69.

-وی نسبت به اخبار دیدگاهی بسیار نقادانه داشته و معتقد بوده که در میان احادیث منقول از پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام،شماری از اخبارِ وارد شده و در این باره کسانی چون مغیره بن سعید را افراد صاحب نقش در ساختن احادیث معرفی کرده است. (1)

-درباره مسئله رأی و قیاس،اختلافی بنیادین میان هشام بن حکم و هشام بن سالم بوده و در این باره حمیری کتابی با این عنوان نوشته است:کتاب ما بین هشام بن حکم و هشام بن سالم فی القیاس و الارواح و الجنه و النار و الحدیثین المختلفین.با توجه به مخالفت شدید هشام بن سالم با قیاس،می توان این نکته را فهمید که هشام بن حکم دست کم به مشروعیت مواردی از کاربردهای قیاس قائل بوده است.

آثار فقهی و اصولی هشام بن حکم

با آن که هشام بن حکم بیشتر در زمینه های کلامی قلم زده است،در فهرست آثار او می توان عناوینی در حوزه فقه و اصول را نیز جست؛مانند کتاب الالفاظ و مباحثها، (2)کتاب الاخبار،علل التحریم، (3)کتاب الفرائض (4)و اصل. (5)با توجه به دو