کتابخانه بالقرآن

تاریخ علم اصول و فقه در شیعه صفحه 380

صفحه 380

ص:393

1- (1) .حاج آقا رضا همدانی از فقیهان و علمای مشهور امامیه است؛ولی علما کم تر به بیان شرح حال او پرداخته اند.یکی از کسانی که شرح حال او را نوشته،سید محسن امین جبل عاملی است که شرح حالش را در اعیان الشیعه آورده است.وی(سید محسن امینی)از شاگردان آقا رضا همدانی است و او را به افعال نیک می ستاید.

بی اعتنا بود.من رسیدم و فریاد زدم:به شیخ گوشت بده!قصاب عذرخواهی کرد و اگر من نیامده بودم،حال او بسان دختران شعیب بود.از این که مشهور شود،بسیار پرهیز داشت.در اعیاد جلوسی نداشت تا به زیارت او نروند.یک روز و من دوستانم به رغم خواسته او به دیدنش رفتیم،هدیه ای به ما داد؛ولی همه وقت خود را صرف نوشتن می کرد.حاج آقا رضا همدانی در اواخر عمر بیمار شد و برای بهبود به سامرا مسافرت کرد؛ولی سرانجام در صبح روز یکشنبه 28 صفر 1322 قمری رحلت نمود. (1)

آثار حاج آقا رضا همدانی

مصباح الفقیه از آثار حاج آقا رضا همدانی است که در شرح شرایع الاسلام نوشته شده است؛ولی متأسفانه به رغم تفصیل آن شرح کاملی نیست.کتاب طهارت و صلاه مصباح الفقیه هر کدام در یک جلد قطور به قطع رحلی و بخشی از کتاب خمس و رهن آن نیز در یک جلد به قطع رحلی به چاپ رسیده است.

نظریات وی مورد توجه علما قرار گرفته است؛از جمله مرحوم آیت الله خوئی در موارد متعدد سخنان او را نقد و بررسی کرده است.متأسفانه در این بیست سال اخیر هیچ یک از این مجلدات تجدید چاپ نشده اند؛ولی به تازگی مؤسسه انتشارات اسلامی و مؤسسه ای دیگر به طور هم زمان به نشر مجلدات آخر مصباح الفقیه همت گماشته اند.

مبانی فقهی و اصولی و رجالی فقیه همدانی

فقیه همدانی به وثاقت صدوری معتقد است و هر قرینه ای که اعتبار روایت را اثبات کند،آن را اخذ می کند.