تفاوت دیه زن و مرد از دیدگاه مذاهب اسلامی صفحه 131

ص:139

1- (1) وسائل الشیعه، ج 29، باب 5، باب دیات الاعضاء، ح 1.
2- (2) قواعد الأحکام، ج 3، ص 679؛ شرایع الإسلام، ج 4، ص 274؛ اللمعه الدمشقیه، ج 10، ص 209؛ تکمله المنهاج، ج 2، ص 283؛ تحریرالوسیله، ج 2، ص 574.
3- (3) وسائل الشیعه، باب 5، ح 1.
4- (4) همان، باب 1، ح 10.

ز) مقدار دیه بیضه ها

بیضه های انسان، منافع مهمی مانند تولید نسل و نگهداری ادرار دارند. مذاهب اسلامی درباره اینکه بریدن و یا فاسدکردن بیضه ها دیه کامل دارد، اتفاق نظر دارند؛ چنانچه آقای فاضل لنکرانی، از فقهای معاصر، به مورد اتفاق بودن آن در میان فقهای امامیه اشاره کرده و می گوید:

میان فقهای امامیه، درباره وجوب دیه کامل در از بین رفتن هر دو بیضه، هیچ اشکال واختلافی نیست.(1)

جدای از اجماعی بودن آن در میان فقهای امامیه، روایات قابل اعتمادی مانند صحیحه یونس و حسنه حلبی، برآن دلالت دارد.(2) ابن قدامه مقدسی نیز به مورد اتفاق بودن آن در میان اهل سنت، اشاره کرده و می گوید:

بیضه ها دیه کامل دارند و ما در این زمینه، مخالفی پیدا نکردیم. دلیل آن، یکی روایت عمروبن حزم است که حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله در آن می فرماید:

«فی البیضتین الدیه؛ در بیضه ها دیه کامل است». دلیل دیگر اینکه در آنها زیبایی و منفعت است؛ زیرا نسل، توسط دو بیضه به وجود می آید.(3)

علی رغم اتفاق مذاهب اسلامی بر وجوب دیه کامل در قطع بیضه ها، اما در قسطبندی دیه، میان بیضه ها اختلاف دارند. مشهور فقهای امامیه و جمهور فقهای اهل سنت گفته اند:

در صورت قطع شدن بیضه ها به طور انفرادی، دیه آنها مساوی است. هیچ تفاوتی میان بیضه چپ و راست نیست؛ مقدار دیه هر کدام از آنها پانصد دینار می باشد.(4)