- سخن ناشر 1
- 1- مفهوم دیه 8
- مفهوم شناسی 8
- 2- مفهوم ارش 11
- 3- مفهوم حکومت 13
- 4- معیار تعیین ارش و حکومت 14
- 1- عصر جاهلیت 16
- 2- حقوق روم 17
- 5- حقوق آنگولاساکسون 20
- 4- آیین مسیحیت 20
- 6- دین اسلام 21
- اشاره 22
- ماهیت دیه 22
- 2- دیه ماهیت خسارت دارد 25
- 3- دیه ماهیت دو گانه اعم از خسارت و مجازات دارد 26
- ثمره عملی بحث ماهیت دیه 28
- نتیجه بحث ماهیت دیه 29
- اشاره 32
- اشاره 33
- 2- انواع جنایت 33
- الف) جنایت عمد محض 34
- ب) جنایت شبه عمد 38
- ج) جنایت خطائی محض 41
- الف) مقدار دیه مرد مسلمان 43
- یکم) دیدگاه فقهای امامیه 43
- اشاره 43
- دوم) دیدگاه مذاهب اهل سنت 50
- ب) مقدار دیه زن مسلمان 53
- اشاره 55
- اشاره 55
- بیان اقوال و نظرات 55
- یکم) اقوال و نظرات فقهای امامیه 55
- الف) اقوال و نظرات قائلین به نصف بودن دیه زنان 55
- دوم) اقوال و نظرات مذاهب اهل سنت 57
- ب) اقوال و نظرات قائلین به تساوی دیه زن و مرد 59
- یکم) نظر فقهای امامیه 59
- اشاره 59
- دوم) دیدگاه مذاهب اهل سنت 63
- اشاره 67
- نقد و بررسی ادله موافقان و مخالفان برابری دیه زن و مرد 67
- الف) کتاب 68
- اشاره 70
- ب) سنت 70
- دوم) فقهای اهل سنت 73
- ج) اجماع 77
- اشاره 78
- الف) مقدار دیه مرد اهل کتاب 78
- 5- مقدار دیه اهل کتاب 78
- یکم) نظر فقهای امامیه 79
- اشاره 79
- نقد و بررسی ادله و نظرات فقهای امامیه 81
- مذهب حنفی 84
- دوم) نظر مذاهب اهل سنت 84
- مذاهب مالکی و حنبلی 86
- مذهب شافعی 88
- ب) مقدار دیه زن اهل کتاب 89
- 1- بیان اقوال و نظرات 94
- الف) اقوال و نظرات فقهای امامیه 94
- اشاره 94
- اشاره 94
- ب) اقوال و نظرات مذاهب اهل سنت 98
- الف) مقدار دیه بینی 103
- 2- مقدار دیه اعضای فرد بدن انسان 103
- یکم) دیه زبان انسان بزرگ 106
- ب) مقدار دیه زبان سالم 106
- سوم) دیه زبان لال 110
- ج) مقدار دیه آلت رجولیت 113
- یکم) مقدار دیه آلت انسان سالم 113
- دوم) مقدار دیه آلت عنین 114
- اشاره 115
- الف) مقدار دیه چشم ها 115
- 3- مقدار دیه اعضای زوج بدن انسان 115
- مقدار دیه چشم انسانی که یک چشم سالم دارد 117
- ب) مقدار دیه گوش ها 119
- ج) مقدار دیه دست ها 122
- د) مقدار دیه پاها 125
- ه) مقدار دیه انگشتان 125
- و) مقدار دیه لب ها 127
- ز) مقدار دیه بیضه ها 131
- ح) مقدار دیه دو لب فرج (آلت تناسلی زن) 132
- ط) مقدار دیه پستان ها 134
- یکم) دیه پستان های زن 134
- دوم) دیه پستان های مرد 137
- الف) مقدار دیه موی سر 149
- ب) مقدار دیه موی صورت (ریش) 150
- ج) مقدار دیه ابروها 151
- د) مقدار دیه مژه ها 152
- 7- مقدار دیه منافع 159
- اشاره 159
- الف) مقدار دیه عقل 160
- د) مقدار دیه حس بینایی 161
- ج) مقدار دیه حس شنوایی 161
- ب) مقدار دیه قدرت گویایی 161
- و) مقدار دیه حس چشایی 162
- ه) مقدار دیه حس بویایی 162
- 1- بررسی جایگاه زن در ملل مختلف 164
- اشاره 164
- دوم) زن در میان اعراب جاهلی 165
- الف) جایگاه زن در ملل قبل از اسلام 165
- یکم) زن در جامعه بدوی 165
- چهارم) زن در دین یهود 167
- پنجم) زن در مسیحیت 168
- ششم) زن در جامعه غرب 168
- اشاره 170
- ب) جایگاه زن در اسلام 170
- دوم) تساوی در کسب ارزش های معنوی 172
- سوم) تساوی در کیفر و پاداش اخروی 173
- الف) تفاوت های جسمی 175
- ب) تفاوت های روحی و روانی 176
- اشاره 177
- 3- بیان حکمت های تفاوت دیه زن 177
- اشاره 177
- الف) پایین بودن ارزش زن نسبت به مرد 177
- دوم) ناقصیت در ملکیت 178
- یکم) ناقصیت در رتبه 178
- ب) پایین بودن نقش اقتصادی زن نسبت به مرد 179
- ج) وضعیت بدنی زن 182
- د) نقد و بررسی اقوال و نظرات 183
- اشاره 183
- یکم) بررسی نظریه پایین بودن ارزش زنان 184
- دوم) بررسی نظریه منفعت اقتصادی 185
- سوم) بررسی نظریه تفاوت های بدنی 186
- اشاره 188
- 1- مواردی که شخص بزهکار ضامن دیه است 189
- الف) در جنایت عمد محض 189
- ب) در جنایت شبه عمد 191
- ج) در جنایت خطای محض 194
- اشاره 194
- نقد و بررسی دیدگاه ها 195
- 2- مواردی که عاقله، ضامن دیه است 197
- الف) مفهوم عاقله 197
- ب) محدوده عاقله 198
- اشاره 199
- ج) عاقله بودن عصبه 199
- یکم) در جنایت خطای محض 202
- دوم) در بالاتر از جراحات موضحه 203
- بیان حکمت ضمان عاقله 204
- اشاره 214
ص:145
1- (1) الدسوقی، حاشیه الدسوقی، ج 4، ص 273؛ احمدبن غنیم نفراوی، الفواکه الدوانی، ج 2، ص 189.
2- (2) شیخ طوسی، المبسوط، ج 7، ص 148؛ سیدمحمد شیرازی، فقه الدیّات، ص 317؛ فقه الدیّات، ص 469.
پستان ها بیان شده و به مقدار دیه نوک پستان ها هیچ اشاره ای نشده است و در صورت شک در مقدار دیه آنها، مقتضای اصل عملی، عدم وجوب دیه در نوک پستان ها است؛ بنابراین، در آن، حکومت جاری است.(1)
عده ای دیگر از آنها مانند ابن بابویه گفته اند:
مقدار دیه نوک پستان های زن، یک هشتم دیه کامل است.(2)
ولی با توجه به شمولیت روایت عام(3) در این زمینه و عدم تخصیص آن، قول اول مستدل می باشد.
دوم) دیه پستان های مرد
در صورت قطع شدن پستان های مرد، مذاهب اسلامی در مقدار دیه آن اختلاف دارند. جمهور فقهای اهل سنت، درباره آن، قائل به حکومت شده اند. آنها استدلال کرده اند که در قطع شدن پستان مرد، جنس منفعت و زیبایی فوت نمی شود؛ چنانچه شافعی در عبارتی به آن اشاره کرده و می گوید:
اگر نوک دو پستان مرد بریده شود و یا پستان های آن قطع شود، در هر دوی آنها حکومت جاری است... زیرا در پستان های زن، منفعت شیردهی وجود دارد و در پستان های مرد این منفعت وجود ندارد.(4)
از اهل سنت، تنها مذهب حنبلی در قطع پستان های مرد، دیه کامل را واجب می داند؛ چنانچه ابن قدامه، از فقهای این مذهب، به آن اشاره کرده و می گوید: