تفاوت دیه زن و مرد از دیدگاه مذاهب اسلامی صفحه 182

ص:190

فرق دارد. با شعار واقعیت ها عوض نمی شود».(1)

2. رشید رضا: وی که یکی از مفسران اهل سنت است نیز همین نظر را دارد. او در تفسیر «المنار» در این زمینه می گوید:

حکمت نصف بودن دیه زن نسبت به مرد این است که منفعتی که خانواده با فقدان مرد از دست می دهد، بیشتر از نفعی است که با فقدان زن از دست می دهد؛ بنابراین، همانند ارث در اینجا نیز سهم زن، نصف شده است.(2)

3. محمد علی خرسندیان: وی که یکی از حقوق دانان است نیز حکمت تفاضل دیه مرد را نسبت به زن، مرتبط با مسئله اقتصادی دانسته و می گوید:

دیه، صرفاً یک موضوع اقتصادی است و تعیین کننده میزان انسانی بودن یا درجه اول یا دوم انسان ها نیست. محققان قرن هاست که تأکید کرده اند ارزش زن، کمتر از مرد نیست. درست است که بسیاری از بانوان هم دوش مردان، در فعالیت های اقتصادی مشارکت دارند - در آینده نیز این روند ادامه خواهد داشت - اما با این وجود، آمارهای ارائه شده از نیروی کار فعال، حتی در کشورهای غربی نشان دهنده آن است که نقش اقتصادی زنان، همچنان بارز نیست. علم حقوق، هدفش تنظیم روابط انسان هاست و برای این کار، به اکثریت افراد و نوعشان نگاه می کند؛ نه به استثناها و چون به اکثریت نگاه می کند و اقتصاد بیشتر به دوش مرد است، به همین علت، دیه او بیشتر است.(3)

ج) وضعیت بدنی زن

برخی از علما، دلیل تفاوت دیه زن و مرد را در نظام حقوق جزایی اسلام، مرتبط به تفاوت های وضعیت بدنی آنان می دانند. طرفداران این نظریه عبارت اند از.