احکام و حقوق کودکان در اسلام برگرفته از موسوعه احکام الاطفال و ادلتها جلد 2 صفحه 170

ص:185

1- (1) المقنعه: 442؛ النهایه: 216؛ تذکره الفقهاء 192:7؛ الدروس الشرعیه 342:1؛ غایه المراد 393:1.
2- (2) وسائل الشیعه 288:11، باب 17 من ابواب اقسام الحج، ح 6.
3- (3) السرائر 537:1؛ التنقیح الرائح 448:1؛ جامع المقاصد 160:3؛ جواهر الکلام 524:18.
4- (4) موسوعه الامام الخویی، کتاب الحج 287:27؛ آیت الله سید محمود شاهرودی، کتاب الحج 284:2.
5- (5) وسائل الشیعه 307:11-308، باب 1 من ابواب المواقیت، ح 2-3.

کودک نیست، بر ولی واجب است او را از انجام آنها منع نماید،(1) زیرا چنان که پیش تر ذکر شد، احرام کودک، شرعی است؛ بنابراین احکام احرام بر آن مترتّب میگردد.

در روایت صحیح، امام صادق علیه السلام میفرماید: کودکان باید از آن چه مُحرم از آن اجتناب مینماید، منع شوند. «وَیُتَّقیِ عَلَیْهِمْ ما یُتَّقیِ عَلَی الْمُحْرِمِ»(2)و در روایت دیگری آمده است: «وَیُصْنَعْ بِهِمْ ما یُصْنَعُ بِالْمُحْرِمِ».(3)

15- جواز استفاده از سایه

کودک مُحرم مجاز است در حال پیمودن مسیر از میقات تا منزل از سایه استفاده نماید.(4) توضیح این که یکی ازمحرّمات احرام برای مردان، استفاده از سایه در زمان طی مسیر در حال احرام است. زن و کودک از این حکم استثناء شده و مجازند از سایه بان استفاده کنند. در حدیث معتبر آمده است: برای زنان و کودکان منعی نیست، در حال احرام از سایه بان استفاده کنند. «لا بَأْسَ بِالْقُُبَّهِ عَلَی النِّساءِ وَالصِّبْیانِ وَهُمْ مُحْرِمُونَ».(5)

16- حکم کفّاره احرام نسبت به کودک

اگر کودک در حال احرام آن چه را که بر مُحرم بالغ حرام است، مرتکب شد، آیاموجب کفّاره میشود یا خیر؟ و اگر موجب شود، آیا باید از مال کودک پرداخت شود و یا از مال ولی؟

باید دانست محرّمات احرام که موجب کفّاره میباشد، دو قسم است:

قسمی از آنها همواره موجب کفّاره میباشد، خواه به عمد انجام شود و یا از روی سهو و خطا مثل صید کردن و آمیزش جنسی.