قاعده الزام صفحه 23

ص:26

1- (1) . ملا محسن فیض کاشانی، مفاتیح الشرائع، ج 2، ص 316.
2- (2) . محمد باقر مجلسی، ملاذ الاخیار، ج 10، ص 284.
3- (3) . همان مدرک، ج 10، ص 319.

روایت «الزموهم بما الزموا به أنفسهم» استدلال فرموده اند.(1)

همچنین در باب نماز بر میّت مخالف و صحت اجبار مخالف بر نماز خواندن بر اموات خودشان چنین استدلالی دارند.(2)

16- مرحوم تستری قدس سره

مرحوم تستری صاحب مقابس الانوار در بحث از مدخلیت اعتقاد در صحت و فساد عقد، عبارتی دارند که در آن به مفاد قاعدۀ الزام می پردازند، این عبارت حاوی نکات مهمی است:

«قد ورد فی الاخبار ان المتعه لا تحل الا لمن عرفها وحرام علی من جهلها وان اللّه حرم علی الشیعه المسکر من کل شراب وعوضهم من ذلک المتعه، وان من کان یدین بدین قوم لزمته احکامهم وورد ایضااخبار آخر فی المخالفین إذا طلقوا نسائهم لغیر السنه انکم الزموهم من ذلک ما الزموا به انفسهم وتزوجوهن فانه لا بأس بذلک... ومقتضاها ان للإعتقاد مدخلا عظیماً فی صحه العقد وفساده وعلیه یبتنی سایر شرائطه فیلزم علی العمل بذلک علی اطلاقه فی الطلاق وغیره...».(3)

ایشان معتقد است که اعتقاد دینی در صحّت و فساد عمل نقش مهمّی دارد و چنانچه شخص سنّی عملی را بر طبق اعتقاد دینی خویش به صورت صحیح انجام دهد، باید ملتزم به آثار آن باشد و فرقی میان طلاق و غیر آن نیست.

17- مرحوم مراغی قدس سره

مرحوم مراغی در کتاب شریف العناوین الفقهیه در بحث از صحت وقف و صدقه و عتق از کافر و مخالف با وجود عدم تمشی قصد قربت از آنها، برای قول به صحت به