قاعده من ملک صفحه 170

ص:173

1- (1) . خمینی (امام)، سید روح اللّه، الرسائل العشره، ص 164.
2- (2) . در میان معاصرین، آیه اللّه جعفر سبحانی و آیه اللّه حسین مظاهری نیز طرفدار این نظریه می باشند که دیدگاه و دلائل ایشان در پاورقی صفحات آتی مذکور خواهد شد.
3- (3) . طوسی، ابوجعفر، المبسوط فی فقه الإمامیه، ج 5، ص 69.

یک سال بعد از تاریخ طلاق به همان مرض بمیرد زوجه از او ارث می برد.(1)

اما حال که شیخ طوسی با اقرار مریض به انشای طلاق در حال سلامت حکم به محرومیت زن از ارث نموده، در حقیقت قائل به عدم لزوم شرط مزبور در صحت و نفوذ اقرار شده است(2).(3)

2- نظریه فخر المحققین

علاوه بر شیخ طوسی، مرحوم فخر المحققین نیز در «ایضاح الفوائد» در مسأله اختلاف ولی و مولی علیه، شرط مذکور را فاقد ضرورت دانسته می نویسد:

«أقول: لا شک ان القول قوله [ای قول الولی] فی الإنفاق بالمعروف لعسر إقامه البیّنه فی کل وقت علی الإنفاق وعسر ضبطه ولا فی ان القول قوله فی التلف من غیر تفریط للأصل (و لأنه) أقوی من الودعی ولا فی ان القول قول الأب فی ان القرض أو البیع للمصلحه لأنه غیر متهم فی حق ابنه وعلیه الإنفاق، والاشکال فی غیره ومنشأه أصاله صحه تصرفات المسلم المالک لذلک التصرف ولانه موضوع لفعل ما یعتقد أنه مصلحه