شیوه تالیف مصادر روائی فقه صفحه 143

ص:152

تقطیع سوّم :

اشاره

مرحوم آیه اللّه بروجردی می گوید : تقطیع سوّمی که در روایات اتفاق افتاده آن بود که شیخ حرّ عاملی روایات را در کتاب وسائل الشیعه جمع آوری نمود ، ولی آنچه که در کتاب های روایی متقدّمان گرد آمده ، مثلاً روایت اصل ظریف بن ناصح که در کتاب تهذیب الاحکام به طور کامل آمده آن را در ابواب گوناگون قرار داد و این امر باعث شد تا تقطیع بیشتری در روایات صورت پذیرد و یکی از عواملی که مرحوم آیه اللّه بروجردی تصمیم گرفت کتاب جامع احادیث الشیعه را تألیف کند ، همین تقطیع روایات بود ؛ زیرا آن مرحوم مدّعی بود که فقیه باید روایت را از صدر تا ذیل آن یک جا ملاحظه کند تا اگر در اوّل حدیث قرینه ای برای شرح و توضیح ذیل و عکس آن وجود داشته باشد ، فوت نشود .

آفت های تقطیع

اشاره

تقطیع روایات ، آفت هایی به دنبال داشت که آفات تقطیع را می توان در امور ذیل خلاصه کرد :

1 . فوت شدن قرائن :

همانطور که قرآن برخی از آن برخی دیگر را تفسیر می کند به گونه ای که گفته می شود : «إنّ القرآن یفسّر بعضه بعضاً»(1) و به تعبیر امیرالمؤمنین علیه السلام : «إنّ القرآن یشهد بعضه علی بعض)(2) روایات هم همین گونه است . برخی روایات شاهد برخی دیگر می تواند باشد . شاهد این مطلب در مورد روایات متعارض به خوبی نمایان است که فقها و خصوصاً شیخ طوسی در