شیوه تالیف مصادر روائی فقه صفحه 171

ص:180

مرحوم آقای بروجردی معتقد بود که باید به این اختلاف نسخه ها اشاره شود . این ویژگی در کتاب الوافی وجود دارد و فیض کاشانی به اختلاف نسخه ها هم اشاره کرده است ، اشاره به این اختلافات به ویژه برای فقیهانی که قاعدۀ وحدت روایات را نپذیرفته و معتقدند که باید به هر روایت به تمام قیود و خصوصیّات آن توجّه کرد ، لازم است .

3 . تقطیع در روایات وسائل الشیعه :

پیشتر دربارۀ وجود این تقطیع و آثار آن سخن گفتیم . این وجه مهم ترین نکته ای بود که باعث شد تا آقای بروجردی به تألیف جامع احادیث الشیعه همّت بگمارد . وافی این نقیصه را ندارد و روایات را به طور کامل آورده است . امّا جای این پرسش است که اگر کتاب الوافی تألیف فیض کاشانی این مزایا را دارد ؛ روایات را به طور کامل نقل کرده ، به آیات الاحکام اشاره کرده ، و به اختلاف نسخه ها پرداخته است ، چه انگیزه ای وجود داشته که آقای بروجردی کتاب جامع احادیث الشیعه را تألیف کند ؟

پاسخ آ ن است که الوافی فقط جوامع اربعه را در یک کتاب گرد آورده است در حالی که وسائل الشیعه روایات بیش از پنجاه کتاب را گرد آورده است . جامع احادیث الشیعه نیز همان روایات وسائل الشیعه را دارد ، ولی نقائص آن را برطرف کرده است .

6 . روایات فضائل

از آرا و نظریّات آیه اللّه بروجردی می توان به روایات فضائل شخصیّت ها و اشخاص اشاره کرد که در ضمن کتاب های حدیثی آمده است . ایشان معتقد بود ، اصل اوّلی در مورد این روایات بطلان و عدم صحّت آنها است ؛ یعنی در فضای