شیوه تالیف مصادر روائی فقه صفحه 249

ص:258

شیخ حرّ عاملی هر جا می گوید : «إلی أن قال» یا می گوید «فی حدیث» اشاره به تقطیع روایت دارد ، البتّه موارد زیادی هم اشاره ای ندارد ، مانند : «عبداللّه بن جعفر فی قرب الإسناد عن هارون بن مسلم بن مسعده بن زیاد ، عن جعفر بن محمّد علیهما السلام ، فی حدیثٍ قال : «والذی ترمیه بالسیف والحجر والنشّاب والمعراض لا تأکل منه إلّاما ذکّی» . أقول : هذا مخصوص فی غیر الحجر بما أدرکه ذکاته لما مضی ویأتی .

در وسائل الشیعه چاپ آل البیت آمده : «مضی فی الباب 16 ویأتی فی الحدیثین» : ویأتی ما یدلّ علی حکم ما صید بالحجر فی الباب 23 من هذا الأبواب .

گفتار چهارم: خاتمۀ وسائل الشیعه

اشاره

مرحوم شیخ حرّ عاملی برای وسائل الشیعه خاتمه و پایان نامه ای قرار داده است و در آن دوازده فائدۀ مهم را مورد بحث قرار داده است :

فائدۀ اوّل : دربارۀ مشیخۀ صدوق در من لا یحضره الفقیه است . از آنجا که روایات من لا یحضره الفقیه به شیوۀ تعلیق ذکر شده و برخی مرسل است ، شیخ صدوق در پایان کتاب من لا یحضره الفقیه ، بخشی را با عنوان «المشیخه» قرار داده است . «المشیخه» بر وزن مَفْعِله جمع مکسّر کلمۀ «شیخ» است . همانطور که «مشایخ» و «شیوخ» جمع مکسّر آن می باشد . میرداماد در الرواشح السماویّه آن را اسم مکان دانسته است . المشیخه در اصطلاح کتابی است که واسطه های بین مؤلّف (شیخ صدوق - 380ق) و صاحب جزوه و اصل حسین بن سعید اهوازی