شیوه تالیف مصادر روائی فقه صفحه 260

ص:269

توصیف مصادر کتاب وسائل الشیعه

فائدۀ ششم : مؤلّف در این فائده ، دربارۀ جهت و اعتبار کتاب هایی بحث می کند که در وسائل الشیعه از آنها بهره مند شده و آنها را در تألیف وسائل الشیعه دخالت داده است . مؤلّف معتقد است که این کتاب ها صحیح است . نسبت آن به مؤلّفان آن تواتر دارد و احادیث آن از ائمّه علیهم السلام ثابت شده است . شیخ حرّ عاملی نمونه هایی از این قرائن و نکته ها که اثبات جهت این کتاب را می کند ، در این فائده آورده است .

مثلاً شیخ حرّ عاملی تمام کلمات شیخ صدوق را ذکر می کند که به صراحت ادّعا می کند من روایات صحیح را در این کتاب گرد آوردم(1) و روایاتی را ذکر کردم که بدان فتوی می دهم و بین خودم و خدای من حجّت می باشد . روایات من لا یحضره الفقیه را از کتاب های مشهور و معروف گزینش کرده ام . شیخ حرّ در خاتمه می گوید : سخن او صراحت در اعتقاد و جزم راسخ به صحّت احادیث کتاب او و شهادت به ثبوت آن دارد ، خصوصاً که در مقدّمه مدّعی شده که مثل سایر مصنّفات نیست که هرچه را یافت در کتاب خود گرد آورد .

همان گونه که او در صدد طعنه زدن بر سایر تألیفات اصحاب نیست ، چون صدوق روایات متعارض را جز در موارد محدودی نیاورده است ، ولی شیخ طوسی در تهذیب الاحکام و الاستبصار روایات متعارض را هم آورده و شاید مراد او اعم از مصنّفان ثقه و غیر ثقه باشد .