شیوه تالیف مصادر روائی فقه صفحه 30

ص:39

حدیث ششم : همان حدیث اول است که تکرار شده است . گاهی در روایات کلینی این رویه دیده می شود که در فاصله اندکی یک روایت را تکرار کرده است .

حدیث هفتم : سند آن کامل است ، اگرچه ضعیف می باشد و مفاد آن دلالت تام بر وجوب ندارد ، یعنی بر عنوان باب ، همین طور حدیث هشتم چون ممکن است کسی «تفقّهوا» را حمل بر علم خاص یعنی فقه نماید و بر عنوان باب که مطلق می باشد دلالت نکند ، مثل روایت هشتم و نهم ، چون در این سه روایت واژه تفقّه وارد شده است ، و بحث است که آیا مراد مطلق فهم علم است چه فقه باشد یا غیر آن ، یا اینکه علم فقه اصطلاحی مراد می باشد .

حدیث دهم : مرسل و فقط مفاد آن استبعاد است ، دلیل بر وجوب ، وجود ندارد ، اگر روایات هر باب را در کافی بررسی کنیم ، درمی یابیم که مرحوم کلینی رحمه الله روایات کامل تر از نظر سند ، و دلالت را در اوائل باب قرار می دهد ، آنگاه هرچه به آخر باب می رسد روایاتی را که از نظر سند مشکل دارد و یا در دلالت آن اشکالی وجود دارد ذکر می کند .

توضیح درباره برخی القاب کلینی و طرق به او (اشکالات به اسناد)

واژه «کلینی» نسبت به کلمه «کلین» بر وزن زبیر از توابع ری است ، و عنوان «رازی» به دلیل آن است که در ری زیست کرده ، و دو سوم عمر خود را در آن شهر بوده است ، و اما «بغدادی» به او گفته می شود چون تتمه عمر خود را در بغداد سپری کرده است ، اما لقب ثقه الاسلام در میان علما برای کلینی بوده است و این لقب عالی ترین و بالاترین لقب بوده است ، چون نجاشی درباره او فرموده است : «أوثق أهل الحدیث» ، ولفظ أوثق شدّت و تأکید در وثاقت را می رساند .