راه های فقهی رهایی از مخالفت با احکام شرع صفحه 120

ص:133

1- (1) سوره نساء، آیه 22.
2- (2) مختلف الشیعه فی أحکام الشریعه، ج 7، ص 55 و 57، مسئله 15.
3- (3) جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج 12، ص 286.

به انتشار محرمیت از راه زنا) آن زنی که وطی شده است بر پدر آن پسر حرام می شود، و اگر پسر قبل از پدرش، آن زن را عقد کند گناهی نکرده است.(1)

بنابراین، با این که اصل ارتکاب این حیله حرام است، ولی تأثیر خود را در تغییر و تبدیل موضوع می گذارد و مانع ازدواج پدر زانی با چنین زنی می شود.

گفتار سوم: اظهار ارتداد

حیلۀ دیگر در باب نکاح این است که زنی که می خواهد عقد نکاح را فسخ کند، اظهار ارتداد می کند و عقد آنها فسخ می شود.

آیا چنین حیله ای صحیح است و اثری دارد یا نه ؟

مرحوم شهید ثانی در مسالک متعرض این حیله شده و آن را موجب فسخ عقد نکاح دانسته است:

ومن قبیل الحیله المحرّمه ما لو کرهت المرأه زوجها و أرادت انفساخ العقد بینهما فارتدّت انفسخ النکاح، و بانت منه إن کان قبل الدخول، و لو کان بعده وقفت البینونه علی انقضاء العدّه قبل رجوعها، فإن أصرّت إلی انقضائها بانت منه، فإذا رجعت بعد ذلک إلی الإسلام قبل و تمّت الحیله.(2)

یکی از حیله های حرام این است که زن اگر زندگی با همسرش را نمی خواهد، بلکه می خواهد ازدواج خود را فسخ کند، اگر مرتد شود نکاح فسخ می شود و در صورتی که دخولی صورت نگرفته باشد از او جدا می شود؛ اما اگر دخول صورت گرفته باشد جدایی آنان متوقف بر تمام شدن عده و عدم رجوع بین آنان است. پس اگر اصرار داشت که عده تمام شود از هم جدا می شوند، و اگر بعد از آن به اسلام برگشت اسلامش قبول می شود و حیله نیز اثر خود را گذاشته است.